Een internationaal team van onderzoekers van het Imperial College London en Maastricht University heeft hierover gepubliceerd in het Journal of Psychopharmacology. In dit artikel geven zij antwoord op vragen als ‘Wat is microdoseren?’, ‘Is het veilig?’, ‘Is het legaal?’ en ‘Zijn de beweringen dat iemand baat kan hebben bij het innemen van kleine hoeveelheden psychedelische drugs überhaupt aannemelijk?’. De onderzoekers beschrijven het microdoseren van psychedelische drugs als LSD of psilocybine (magic mushrooms). Ze kijken daarbij naar de impact op hart- en bloedvaten en schetsen een kader voor verder onderzoek.

Wat is microdosering?
“Hoewel er veel interesse bestaat in het onderwerp, is er nog steeds geen wetenschappelijke consensus over microdoseren. Niet over wat een ‘micro’-dosis is, niet over hoe vaak iemand die moet innemen, en zelfs niet over de mogelijke schade voor de gezondheid,” zegt professor Nutt. Professor Nutt bekleedt de Edmond J Safra Chair in Neuropsychopharmacology aan het Imperial College London en is senior auteur van het artikel. Professor Nutt en het team definiëren microdoseren als het regelmatig innemen van lage doses van een psychedelische substantie – doses die geen nadelige effecten hebben op iemands functioneren (een fractie van een ‘recreatieve dosis’) – met als doel om het welbevinden te bevorderen en cognitieve en emotionele processen te versterken.

In de praktijk blijkt echter dat de frequenties waarmee mensen de microdoses innemen enorm van elkaar verschillen – van een paar dagen achtereen tot elke weekdag. Er zijn ook grote verschillen in de sterkte en de werkzaamheid van de middelen, afhankelijk van welk middel het is en waar het vandaan komt. In het artikel wordt gesteld dat, hoewel de meeste berichtgeving over microdoseren tot nu toe anekdotisch is en focust op positieve ervaringen, toekomstig onderzoek zich moet uitbreiden naar de potentiële risico’s.

Gebrekkige data
Het team presenteert in het artikel de bestaande wetenschappelijke data over verschillende aspecten van microdoseren en concentreert zich daarbij op psilocybine (het actieve bestandsdeel in magic mushrooms). Het is een van de twee meest gebruikte psychedelische drugs (naast LSD) en reeds in een vergevorderd stadium op weg naar potentiële goedkeuring als behandelmiddel.

Het belangrijkste probleem is het gebrek aan gecontroleerde wetenschappelijke onderzoeken waarbij het effect wordt gemeten van een groep mensen die behandeld wordt afgezet tegen een controle- of placebo-groep (die het middel niet gebruikt). De auteurs hebben ook hun twijfels over de doses die in eerdere proeven gebruikt zijn, en over de herkomst en werkzaamheid van de middelen. Met betrekking tot veilig gebruik zeggen ze dat ze geen data hebben kunnen vinden over het langdurige, herhaaldelijke gebruik door mensen en dieren, maar dat er wel enige data zijn om uitspraken te kunnen doen over de risico’s voor hart en bloedvaten.

De auteurs zeggen dat de data over gedragsverandering als gevolg van microdosering eveneens onvolledig zijn. Oudere onderzoeken toonden aan dat psilocybine zich richt op specifieke receptoren in de hersenen die zich binden aan serotonine – een chemische boodschapper in de hersenen die wordt geassocieerd met geluksgevoelens, het leervermogen en het geheugen. De onderzoekers menen dat deze veranderingen in de hersenactiviteit een mogelijke verklaring kunnen zijn voor sommige van de therapeutische voordelen, zoals verbeteringen van de stemming, het geheugen of de productiviteit.

Belemmeringen voor onderzoek
Naast de wetenschappelijke issues blijven de wettigheid en de regelgeving rond psychedelische drugs een hindernis van formaat, zeggen de onderzoekers. Hoewel er weer meer onderzoek gedaan wordt naar deze middelen – voornamelijk psilocybine, LSD en DMT – rekenen zowel de Verenigde Naties als het Verenigd Koninkrijk ze tot de zwaarste categorie illegale drugs. In het Verenigd Koninkrijk betekent dat dat alleen onderzoekers met een vergunning van het ministerie van Binnenlandse Zaken de middelen kunnen verkrijgen en testen, en dat iedereen die ze zonder vergunning verkrijgt mogelijk vervolgd wordt.

Het team hoopt dat hun artikel onderzoekers zal inspireren om antwoorden te vinden op enkele van de meest belangrijke vragen op het gebied van microdoseren. Ze stellen dat er “diepgaande, placebo-gecontroleerde onderzoeken met lage doses [psilocybine] uitgevoerd moeten worden om vast te kunnen stellen of er enig bewijs is voor de claims van de microdoseerders.”

Nieuw perspectief
“Dit artikel komt precies op tijd, omdat veel mensen hoop putten uit de positieve berichten in de media over de vermeende effecten van microdoseren,” zegt Dr. Kim Kuypers van Universiteit Maastricht en eerste auteur van het artikel. “Patiënten zouden door die berichten gestimuleerd kunnen worden om het te proberen, terwijl ze er misschien niet bij gebaat blijken te zijn. Wij proberen te benadrukken dat er geen wetenschappelijk bewijs is voor de effectiviteit van microdoseren bij het bestrijden van bepaalde symptomen en hopen dat dit de aanzet zal zijn voor nieuw onderzoek op dit gebied.”

Professor Nutt voegt hieraan toe dat “onderzoekers op het gebied van psychedelische drugs regelmatig aanvragen krijgen van media die meer willen weten over microdoseren. We hopen dat onze kritische bijdrage de antwoorden geeft op alle mogelijke toekomstige vragen, en dat het een kader biedt voor verder onderzoek.”