Magische maantjes toveren kind om in gezondere volwassene
Gezonde schoollunches op de basisschool zorgen ervoor dat kinderen op school, maar ook thuis meer groenten eten. Dit blijkt uit onderzoek van Ilse van Lier. Deloitte gebruikte haar resultaten om aan te tonen dat schoollunches leiden tot gezondere volwassenen met minder gebruik van zorg en minder ziekteverzuim. Over impact van je onderzoek gesproken! Lees verder, laat u ook betoveren en probeer zelf een gezonde lunch.
Ilse van Lier
Op de basisschool eet minder dan de helft van de kinderen (van 4-12 jaar) dagelijks genoeg groente. Zodra ze naar de middelbare school gaan, eet nog maar een kwart voldoende groenten, terwijl deze onmisbaar zijn voor een goede gezondheid. Ilse van Lier onderzoekt hoe ze kinderen op de basisschool meer groente kan laten eten. Ze doet dit via de leerstoel Jeugd, Voeding en Gezondheid van het University College Venlo.
Na haar master Health Food and Innovation Management, ook in Venlo, begon ze met onderzoek naar gezonde voeding voor kinderen op de Brightlands Greenport Campus, een onderzoek dat een onverwachte boost kreeg door de introductie van schoollunches op Nederlandse basisscholen. “Die kwamen er omdat kinderen onvoldoende gezond lunchen. Soms krijgen ze niets mee of alleen de frietjes van gisteren.” Ze doet haar onderzoek samen met Kokkerelli, een organisatie die werkt aan educatie, onderzoek en innovatie op het gebied van voeding voor kinderen. “Kokkerelli betrekt kinderen bij haar werk, bijvoorbeeld bij het bedenken van recepten voor schoollunches. Het is het field lab voor mijn onderzoek.”
Betrokken kinderen
De met kinderen bedachte en geteste schoollunches spelen een cruciale rol in haar werk. De fabrikant gaf de lunches namen als Magische Maantjes, Coco Loco of Soepele Schelpen. “We bieden lunches aan die voldoen aan de richtlijnen voor gezonde voeding. Ze zijn warm, omdat er nu eenmaal meer groenten zijn die je warm kunt eten dan rauw.”
Tijdens een pilotstudie aten 455 kinderen uit de groepen 4-8 van drie basisscholen drie keer per week een warme lunch op school. De conclusies zijn bemoedigend. De consumptie van groente steeg van 8 naar 120-180 gram per lunch (afhankelijk van de leeftijd). Kinderen aten groentes die ze thuis nooit probeerden en gaven aan ook thuis meer groente te lusten. Hun leerkrachten en ouders reageerden overwegend positief. “De kinderen aten op school veel groenten, wat leidde tot minder stress over groenten bij het avondeten. Een belangrijk deel van hun dagelijkse groenten hebben ze immers al gehad.”
Schoollunches kwamen er omdat kinderen onvoldoende gezond lunchen. Soms krijgen ze niets mee of alleen de frietjes van gisteren.
Ilse van LierMeer tijd
Een vervolgonderzoek bij kinderen in dezelfde leeftijdsgroep laat zien dat de praktijk lastiger is dan gehoopt. Bij deze studie kregen de leerlingen niet 3 maar 12 weken lang een warme groenterijke lunch en dan blijkt dat volhouden moeilijk is. “We zien dat de kinderen en hun leerkrachten met hetzelfde enthousiasme beginnen, maar tegen het eind eten steeds minder kinderen hun lunch op. Gebrek aan variatie -alweer pasta- is een klacht die we vaak hoorden. Ook verlies van motivatie van de leerkracht speelt een rol. Zodra de kinderen dat merken, daalt ook hun motivatie.”
Een andere factor die een rol speelt, is de korte middagpauze. Ze krijgen 15 minuten voor hun lunch, terwijl er ook nog activiteiten zijn, zoals samen een video kijken.
“We zien dat het succes groter is bij scholen die een langere pauze hebben, zoals in Zweden en Finland, waar de middagpauze 1-1,5 uur duurt en iedereen elke dag een gezonde schoollunch krijgt. De huidige fase van ons onderzoek loopt nog, onder andere op een school waar de pauze een uur duurt. Daar gaan de schoollunches goed. We focussen ons onderzoek nu op het optimaliseren van de basisvereisten voor een schoollunch, zoals een gevarieerder aanbod. We zoeken de succesformule voor de implementatie.”
Impact
Het was een verrassing toen zakelijk onderzoeksbureau Deloitte aanklopte voor samenwerking bij het opstellen van een rapport over het maatschappelijke nut van schoollunches. Op basis van Ilse’s en ander onderzoek komt Deloitte tot een bijzondere conclusie. Elke miljard euro die de overheid in schoollunches investeert, levert later een besparing van 4,5 miljard op doordat de dan volwassen kinderen minder zorg nodig hebben en minder verzuimen. “Door kinderen steeds weer groente aan te bieden, gaan ze het eten ervan normaal vinden en we weten dat mensen die veel groenten eten minder vaak overgewicht hebben en dus ook minder vaak ziektes krijgen die met overgewicht geassocieerd zijn.”
tekst: Patrick Marx
foto's: Kokerelli
Recept voor een gezonde lunch
Bron: www.kokkerelli.nl
Omeletwrap met heel veel groente - voor 4 personen
Ingrediënten
- 8 middelgrote eieren
- 250 g ricotta
- 2 eetlepels milde olijfolie
- 40 g veldsla
- 3 tastytom-trostomaten
- 75 g peen julienne
Bereiding
- Klop de eieren los met twee vijfde deel van de ricotta, breng dit eventueel op smaak met peper en zout.
- Verdeel de helft van de olie over 2 koekenpannen. Schenk vervolgens een vierde deel van het eimengsel in elke pan en bak 2 minuten op middelhoog vuur tot het ei stolt.
- Keer het ei om en bak nog één minuut. Neem de omeletten vervolgens uit de pan en leg ze op een bord. Bak zo nog 2 omeletten.
- Snijd de veldsla grof en snijd vervolgens de tomaten in kleine stukjes.
- Besmeer de omeletten met de rest van de ricotta en beleg deze met veldsla, tomaat en peen julienne. Je kunt de omeletten nog op smaak brengen met peper en eventueel zout.
- Rol de omeletten strak op en halveer ze.
- Smakelijk, de wrap is klaar!
