VWR Wintervergadering
Een plicht tot ongehoorzaamheid?
De recente toeslagenaffaire en veel andere – historische en hedendaagse – voorbeelden roepen (weer) de vraag op of er een plicht tot ongehoorzaamheid bestaat in geval van onrechtvaardig recht, in het bijzonder voor ambtenaren en rechters maar meer (in het) algemeen ook voor iedereen. Deze vraag willen wij tijdens de VWR wintervergadering 2022 nader belichten.
De recente toeslagenaffaire en veel andere – historische en hedendaagse – voorbeelden roepen (weer) de vraag op of er een plicht tot ongehoorzaamheid bestaat ingeval van onrechtvaardig recht, in het bijzonder voor ambtenaren en rechters maar meer (in het) algemeen ook voor iedereen. Deze vraag willen wij tijdens de VWR wintervergadering 2022 nader belichten.
- De presentaties analyseren en beschouwen de vraag van een plicht tot ongehoorzaamheid vanuit verschillende invalshoeken. Hier valt te denken aan bijvoorbeeld
- Zijn er verschillen tussen ambtenaren, rechters en de bevolking in het algemeen als het gaat om een plicht tot ongehoorzaamheid?
- Is er een verschil tussen dienstweigering en de weigering van een ambtenaar de wet uit te voeren?
- Als er een plicht tot ongehoorzaamheid bestaat, is dat een juridische of een morele plicht? Wat zijn de implicaties hiervan?
- Wat is de betekenis van het contra legem-leerstuk in dit verband? Is een contra legem beslissing een vorm van ongehoorzaamheid of juist niet?
- Wat is het verband tussen een veronderstelde plicht tot ongehoorzaamheid en de rechtstaat?
- Kunnen we vanuit het schandaal van de Toeslagenaffaire gaan nadenken over hoe de wet in- en uitsluit – de ouder die een eenvoudige fout maakt in zijn opgave; de ambtenaar die besluit de wet niet naar de letter te volgen?
- Hoe kan iemand die vanwege gewetensbezwaren weigert de wet te volgen zich verantwoorden?
- Hoe kan de gemeenschap verlangen dat ambtenaren de wet niet volgen?
- Waar ligt in dezen het raakvlak tussen vragen van rechtsfilosofische (‘wanneer mag ongehoorzaamheid verlangd worden?’) en politiek-filosofische (‘wat zegt het over de gemeenschap dat verantwoording wordt afgelegd op het niveau van de ambtenarij en de rechtspraak, maar niet in de politiek?’) aard?
- (Als er een plicht tot ongehoorzaamheid bestaat), hoe kunnen we deze klokkenluiders meer/een betere bescherming bieden?
- Maakt het een verschil of het, bij een wet die niet gehoorzaamd behoeft te worden, gaat om gemeentelijk, nationaal, regionaal, of internationaal recht?
Deze vragen zijn ter illustratie en niet uitputtend.
Programma
11.15 | Algemene ledenvergadering (ALV) |
12.00 | Lunch |
13.00 | Plenaire sessie in ruimte KAP 1.028 (ingang Kapoenstraat 2) |
13.15 |
Nederlandse sessie:
|
15.15 | Koffie pauze |
15.45 |
Engelse sessie:
|
17.15 | Afsluiting en borrel |
Relevant links
Lees ook
-
30 okt 01 nov09:00 - 17:00
In deze call for papers voor een speciaal tijdschriftnummer voor 'Law, Technology and Humans' (https://lthj.qut.edu.au) zoeken we hoogwaardige wetenschappelijke perspectieven en theoretisch onderzoek naar de relatie of correlatie tussen narratieven, Grenstechnologieën en de wet. Ons doel is om waardevolle inzichten te verschaffen voor internationale rechtswetenschappers om de evolutie van het technologierecht te analyseren en te conceptualiseren.
-
04 nov 05 nov14:15 - 11:30
-
22 nov09:00 - 15:00
Tijdens de ITEM jaarconferentie staat het belang van samenwerking tussen grensregio's centraal, zowel binnen als buiten Europa.
Grensoverschrijdende samenwerking is cruciaal voor de leefbaarheid in grensgebieden, met name in het kader van Europese integratie. Multilevel governance speelt hierbij een steeds grotere rol. Het congres biedt een diepgaand inzicht in de historische achtergronden van Europese integratie en bespreekt de huidige attitudes, mede in het licht van de Europese Parlementsverkiezingen van 2024.
Wij hopen samen met u te verkennen hoe we duurzame en leefbare grensregio's kunnen realiseren, met aandacht voor de versterking van Europa’s binnengrenzen en de bijbehorende uitdagingen.