Zeven UM’ers krijgen subsidie van NWO-domein Sociale en Geesteswetenschappen

In totaal zestig onderzoekers van Nederlandse universiteiten en kennisinstellingen hebben ruim 23 miljoen euro toegekend gekregen uit de SGW Open Competitie – M-ronde 2022. Deze financiering van het NWO-domein Sociale en Geesteswetenschappen geeft hen de kans onderzoek te verrichten naar een onderwerp van eigen keuze, zónder thematische randvoorwaarden. Onder de laureaten bevinden zich maar liefst zeven wetenschappers van Universiteit Maastricht. Een kort overzicht:

Waarom gaat lopen zo moeizaam bij mensen die leven met de ziekte van Parkinson?

Tjeerd Boonstra (FPN)

Mensen die leven met de ziekte van Parkinson hebben vaak problemen met lopen. Het gebruik van externe cues, zoals een akoestisch ritme of strepen op de grond, helpt, maar waarom eigenlijk? In dit onderzoek neemt Tjeerd Boonstra een bestaand theoretisch kader – dat van voorspellende codering – als vertrekpunt om enerzijds de loopproblematiek bij Parkinson beter te kunnen begrijpen en anderzijds cues te optimaliseren om zo nog effectiever het lopen bij mensen met de ziekte van Parkinson te kunnen ondersteunen.

Tjeerd Boonstra
Lisa Brüggen

Een onderbuikgevoel: hoe je hersenen en je onderbuik risico- en tijdsvoorkeuren bepalen

Lisa Brüggen (SBE)

Onlangs heeft de onderzoeksgroep van Lisa Brüggen en Alexander Sack (FPN) aangetoond dat de darmflora ook van invloed zijn op hoe mensen economische keuzes maken. Toch is het nog onduidelijk hoe en in welke mate de darmen en de hersenen communiceren. Dit multidisciplinaire onderzoek maakt gebruik van neurowetenschappelijke methoden zoals hersenstimulatie, neuro imaging en probiotica om de rol van de hersen-darm-as in risico- en intertemporele keuzes te onderzoeken.

Ute Hülsheger

Herstellen van de dagelijkse werkstress

Ute Hülsheger (FPN)

Tijdens het werk spannen mensen zich in en worden ze geconfronteerd met eisen aan het werk die stress kunnen veroorzaken. Loslaten van je werk na werktijd is belangrijk om goed te herstellen en om te voorkomen dat stress zich opbouwt en vervolgens het welzijn en de gezondheid negatief beïnvloedt. Dit project onderzoekt welk type activiteiten na het werk het meest bijdragen aan een goed herstel van werkstress. Het project onderzoekt ook hoe persoonlijke voorkeuren en kenmerken van werk bepalen wat optimale herstelactiviteiten zijn. Daarom ontwikkelt het project een gepersonaliseerde en adaptieve aanpak.

Meulders

Sociale steun als een uniek veiligheidssignaal in het (af)leren van pijngerelateerd vermijdingsgedrag

Ann Meulders (FPN)

Personen met chronische pijn vermijden vaak in extreme mate bewegingen en activiteiten. Dit leidt tot ernstige beperkingen in het dagelijks leven. Blootstelling aan deze bewegingen en activiteiten (exposure) kan pijn-gerelateerde angst doen afnemen en het functioneren herstellen. Helaas komt het meer dan eens voor dat mensen terugvallen in het vermijdingsgedrag. (Subtiel) vermijdingsgedrag tijdens blootstelling kan de behandeling belemmeren. De onderzoekers willen het idee testen dat sociale steun een uniek veiligheidssignaal is, dat terugkeer van vermijdingsgedrag na behandeling wellicht kan helpen voorkomen.

Math Noortmann

Grensoverschrijdende inter-organisationele samenwerking in misdaadbestrijding

Math Noortmann (ITEM/ LAW)

Grensoverschrijdende criminaliteit is een structureel probleem voor veel Europese grensregio’s. De bestrijding van bijvoorbeeld drugscriminaliteit en mensensmokkel vereist vergaande Euregionale samenwerking tussen politie-eenheden, openbaar ministeries en gemeenten. Dit project richt zich op een integrale aanpak in de samenwerking tussen deze bestuursorganen in de Euregio Maas-Rijn (EMR). In het onderzoek werken wetenschappers uit recht, politicologie en organisatiestudies, en professionals uit de betrokken bestuurssectoren nauw samen. Het onderzoek levert een nieuwe bijdrage aan de ontwikkeling van kennis en beleid over bestuurlijke samenwerking in grensoverschrijdende misdaadbestrijding.

Melanie Sauerland

Gestreste ooggetuigen: is stress goed of slecht voor het geheugen?

Melanie Sauerland (FPN)

De politie beroept zich in haar onderzoek nogal eens op ooggetuigen. Omdat deze ooggetuigen veelal stress ervaren is het belangrijk het effect van stress op het geheugen in kaart te brengen. Terwijl ooggetuigenonderzoekers vaak vinden dat stress het geheugen nadelig beïnvloedt, rapporteren fundamentele geheugenonderzoekers juist het tegenovergestelde: stress verbetert het geheugen. Dit voorstel heeft tot doel de kloof tussen ooggetuigen- en fundamenteel geheugenonderzoek te overbruggen. Dat doet het door gestandaardiseerde stressoren en naturalistische ooggetuigenparadigma's te combineren in een project dat de effecten van stress tijdens een waargenomen misdrijf op getuigenverklaringen en het herkennen van de dader uit een selectie onderzoekt.

Christian Seel

Machine Learning en marktresultaten

Christian Seel (SBE)

Geautomatiseerde beslissingen spelen een grote en steeds grotere rol in de moderne samenleving. Datingapps suggereren bijvoorbeeld potentiële partners en bedrijven nemen werknemers aan en stellen verkoopprijzen vast op basis van computeraanbevelingen. De onderzoekers bestuderen in dit project risico's en kansen van het vervangen van menselijke beslissingen door computers in verschillende markten. Een voorbeeld van zo’n risico is dat bedrijven op basis van computeraanbevelingen hogere gas- of olieprijzen kunnen coördineren, wat leidt tot meer armoede onder de bevolking. De onderzoekers ontwikkelen methoden om dergelijke problemen in een bepaalde dataset vroegtijdig te detecteren.

Lees ook

  • Bloedprikken, een infuus aanleggen of in het oor kijken; zelfs ogenschijnlijk eenvoudige medische handelingen kunnen bij kinderen angst, pijn en stress veroorzaken. Volgens kinderarts-intensivist Piet Leroy zijn comfort en vertrouwen net zo belangrijk als de medische behandeling zelf. Hij onderzoekt...

  • Hoe gaan mensen met elkaar om op sociale media en andere online platforms? Hoe belanden ze in conflict? En het belangrijkste: hoe kunnen we voorkomen dat die discussies escaleren? Promovendus Maud Oostindie doet er onderzoek naar. En dan is ze ook nog het nieuwe ‘Face of Science’ van de Universiteit...

  • Door de vergrijzing heeft Zuid-Limburg te maken met aanzienlijke uitdagingen in gezondheid en welzijn. Onderzoek en innovatie van de UM maakt nu al een verschil. Hilde Verbeek, voorzitter van de Academische Werkplaats Ouderenzorg Limburg, over hoe we ouderen in hun kracht kunnen zetten en het...