Mensen die genezen van COVID-19, blijken er nog langere tijd gezondheidsklachten op na te houden. Wat de langetermijngevolgen exact zijn, is echter nog onduidelijk. Momenteel worden zowel ziekenhuispatiënten, als patiënten die bij de huisarts hebben aangegeven dat ze nog klachten ondervinden, doorverwezen naar een post-corona kliniek. Hier worden onder meer longfunctietesten, CT scans, vragenlijsten en laboratoriumbepalingen gedaan. De onderzoekers van het P402-consortium voegen daar een aantal nieuwe metingen aan toe. De extra metingen zullen gedaan worden bij patiënten van middelbare leeftijd wanneer zij ongeveer 3 en 12 maanden na het ontstaan van COVID-19 de poli bezoeken.

Nauwkeurig in kaart brengen
In totaal zullen ongeveer 100 mensen uit heel Nederland gaan deelnemen aan het onderzoek. Bij hen zullen onder meer extra biologische monsters worden afgenomen om een beter inzicht te krijgen in eventuele verschillen in de biologische reactie van patiënten die op lange termijn klachten overhouden. Dit wordt gedaan met behulp van verschillende, zogeheten '-omics metingen': een methode om zeer uitgebreid bijvoorbeeld de regulatie van genen, de stofwisseling, of bacteriën in het lichaam in kaart te brengen. Ook wordt het exposoom van deze patiënten in kaart gebracht. Dit zijn factoren waaraan men blootgesteld wordt in het dagelijkse leven, zoals chemische stoffen, luchtverontreiniging, maar ook leefstijlfactoren zoals roken, voedingsinname en fysieke activiteit. Deelnemers aan het onderzoek ontvangen daarvoor apparaten die hun blootstelling aan omgevingsfactoren en fysieke activiteit kunnen meten. Een voorbeeld daarvan is een armbandje dat stoffen uit de omgeving opvangt. De onderzoekers analyseren vervolgens de gegevens die worden gemeten.

Van celmodellen tot big data
De CT scans die COVID-19-patiënten standaard krijgen, worden door de onderzoekers geanalyseerd met behulp van geavanceerde kunstmatige intelligentie technieken. Daarnaast krijgen de deelnemers een interventie gericht op voeding en fysieke activiteit aangeboden. De verwachting is dat dit de kwaliteit van hun leven gunstig beïnvloedt. Verder wordt er met behulp van experimentele celmodellen laboratoriumonderzoek gedaan naar factoren en mechanismen die een ernstiger verloop voorspellen. Met behulp van big-data analyse zal een patroon gezocht worden in de data dat in toekomstige patiënten voorspelt wie vatbaar is voor het ontwikkelen van chronische klachten na de ziekte.

Maastrichtse bijdrage
Vanuit het Maastricht UMC+ en de Universiteit Maastricht participeren dr. Rosanne Beijers, dr. Ramon Langen, en prof. dr. Annemie Schols werkzaam bij de vakgroep Pulmonologie. Zij zullen onderzoek verrichten naar de effecten van een gepersonaliseerde leefstijlinterventie gericht op voeding en beweging op het voorkomen van lange termijn klachten na een infectie met het coronavirus. Daarnaast worden de onderliggende mechanismen van beschermende effecten van voeding en beweging onderzocht met behulp van experimentele celmodellen.

Het P4O2-COVID onderzoek wordt uitgevoerd door de partners uit het P4O2 consortium; dit consortium is ontstaan uit het Nationaal Programma Longonderzoek. Het programma is opgezet door het Nederlands Respiratoir Samenwerkingsverband (NRS), in samenwerking met andere longverenigingen, onderzoekers, zorgprofessionals, patiënten en bedrijven. Het doel is om meer aandacht te krijgen voor longziekten en om samenwerking tussen longonderzoekers in Nederland te verbeteren. De samenwerking met het bedrijfsleven zal implementatie van de opgedane kennis bevorderen.

Meer informatie is te verkrijgen via www.p4o2.org en nrs@nrs-science.nl