Het begon er allemaal mee toen haar FASoS-collega en universitair docent European Studies Paul Stephenson een klein kwatrijn twitterde: ‘Look / I Zoom in / And I Zoom out / But can I really focus?’ Wyatt antwoordde op de tweet met de regel ‘There once was a tutor on Zoom’, een duidelijke uitnodiging aan haar collega’s op Twitter om een tweede regel aan de limerick toe te voegen. En zo werd het zaad voor de bloemlezing gezaaid…

Wyatt geeft toe dat ze “had gehoopt dat een paar mensen er wat mee zouden doen – maar we werden overrompeld door de hoeveelheid en de kwaliteit van de inzendingen.” Tijdens de lockdownweken publiceerde FASoS in de faculteitsnieuwsbrief enkele gedichten en (opvallend zedige) limericks, die in veel gevallen een reactie op elkaar waren. Het was in die periode onmogelijk om elkaar te ontmoeten en het online onderwijs moest ook nog op gang komen, zegt Wyatt. “De enthousiaste reacties lieten zien dat er duidelijk behoefte was aan verbinding en een manier om met de nieuwe werkelijkheid om te gaan.”

“Het was een uitdaging voor mensen; het kleurde hun dag en was een bron van troost. Het liet zien de medewerkers en studenten zien dat ze niet alleen waren. De dialoog die erdoor op gang kwam heeft de gemeenschap aantoonbaar versterkt.” Stephenson stelt dat het tijdens een crisis belangrijk is om het moment vast te leggen. “De bloemlezing is een waardevol document, die laat zien hoe mensen op een persoonlijke en praktische manier met dit wereldwijde trauma omgingen.”

Gemeenschapsvorming

“We blijven vaak in onze kleine wereldjes zitten en praten over onderzoek,” zegt Wyatt, “maar dit leek dat echt te doorbreken en mensen te verbinden. Het voelde alsof er in de hele faculteit een gesprek op gang kwam.” Ze leerde het internationale karakter van de universitaire gemeenschap waarderen. “De tranen stonden me soms in de ogen als ik deze prachtige gedichten las over partners of familie aan de andere kant van de wereld. Ik denk dat het de internationale medewerkers en studenten hard raakte: dierbaren die ver weg zitten, de onzekerheid over hoe lang het zou duren, de inspanningen om contact te blijven houden… de gedichten laten deze kwetsbaarheid zien en zijn vaak heel ontroerend en heel dapper.”

Voor de bundel werd het kunstzinnig gamma uitgebreid met foto’s, grafische kunst en collages. Naast het omgaan met een nieuwe realiteit van sociale interactie die beperkt werd of zich op afstand afspeelde, viel Wyatt ook een ander terugkerend thema op: de natuur. “Tijdens onze door de overheid toegestane wandelingen, genoten we van de prachtige lente – deze nieuwe waardering zie je echt terug in de foto’s en gedichten.”

Wyatt maakt zich zorgen over alle aspecten van de cultuursector, en niet alleen over de financiering. “Theaters, concertzalen en musea hebben ongelooflijk creatieve oplossingen bedacht om met de crisis om te gaan en mensen te bereiken, maar ze hebben het echt moeilijk.” Ze hoopt dat de bundel eraan bijdraagt dat meer mensen zich voor poëzie gaan interesseren. “Sommigen probeerden het voor de eerste keer, zelfs als Engels niet hun eerste taal was. Wetenschappelijke teksten kunnen saai en droog zijn, dus ik denk dat dit een geweldige manier is om beter te leren schrijven.”

Alternatieve schrijfvaardigheden

Stephenson is het hiermee eens: “Ik hoop dat het mensen aanzet tot schrijven en zichzelf op een creatieve manier uitdrukken. Het zit allemaal al in je hoofd – je hoeft het er alleen maar uit te laten. Vaak is daar een oefening of een impuls voor nodig. Als je jezelf de ruimte geeft voor creativiteit en spelen met woorden, zal je verbaasd staan over de resultaten. Mensen hebben vaak een verkeerd beeld bij poëzie – of zijn er zelfs bang voor – terwijl veel gedichten die tegenwoordig geschreven worden eigenlijk heel makkelijk leesbaar en toegankelijk zijn.”

Wyatt, die zichzelf – prozaïsch – omschrijft als “echt geen dichter”, kwam zelf pas laat en bij toeval in aanraking met poëzie: “Ik ging in 2019 naar een van Pauls workshops. Ik dacht dat het over creatief schrijven in het algemeen ging, maar tegen de tijd dat ik doorkreeg dat de workshop helemaal in het teken van poëzie stond, was het onbeleefd om te vertrekken. Maar tot mijn verrassing had ik aan het einde van de sessie drie ruwe versies van gedichten klaar, en vond ik het heel leuk om te doen.”

Afgaande op de recente wildgroei aan masters in poëzie, creatief schrijven, jeugdliteratuur, life writing, etc. in het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten, vraagt Stephenson, die actief is in de poëziescene in het VK, zich af of er op Nederlandse universiteiten meer ruimte voor deze onderwerpen zou kunnen komen, op zijn minst in de vorm van keuzevakken of minoren creatief schrijven.