De informatierijkdom van een haar te gelde maken

“Wetenschappers zijn een soort kunstenaars, die moet je de ruimte geven”, zegt Cyrille Depondt, algemeen directeur van Dutch Screening Group (DSG). Hij leidt het Maastrichtse bedrijf dat wetenschappelijk onderzoek van onder andere prof. dr. Ron Heeren naar de markt vertaalt. Wekelijks zit hij met de betrokken hoogleraren aan tafel voor verdere ‘Research & Development’. In 2020 willen ze met hun activiteit ‘Hair Diagnostics(x)’ (HDX) de markt veroveren. Ze bieden een letterlijk unieke dienst: uit een enkele haar kunnen ze aflezen of en wanneer de eigenaar de afgelopen maanden drugs heeft gebruikt, bepaalde medicijnen wel of niet heeft ingenomen en nog veel meer. “2020 wordt het jaar van de waarheid. Al is dat bij een startup elk jaar het geval.”

Haaranalyse: een slapende reus die werd gewekt

Cyrille Depondt komt uit een ondernemersfamilie, dus toen hij in contact kwam met professor Ron Heeren en hoorde van diens wetenschappelijke werk, kreeg hij al snel het idee dat hier een slapende reus lag te wachten om gewekt te worden. Ron Heeren ontwikkelde een manier om via massaspectometrie (een soort moleculaire fotocamera) uit een enkele haar grote hoeveelheden informatie af te lezen. Depondt: “Bijvoorbeeld dat jij vier weken geleden, op die ene dag, een sigaret hebt gerookt.” Maar van een vertaling naar de markt was op het moment dat hij in beeld kwam nog geen sprake. “Terwijl er natuurlijk talloze toepassingen denkbaar zijn.”

Een unieke dienst heeft zijn aandachtspunten

Het afgelopen jaar zetten hij en zijn zes fulltime medewerkers alles op alles om HDX robuust in de markt te kunnen zetten. Van een protocol voor hoe te bepalen of ze aan een vraag uit de markt kunnen voldoen, tot de manier waarop haren ontvangen worden en privacy-issues. “We zijn de enige ter wereld die deze dienst aanbiedt. Dat geeft ons een voorsprong, maar het betekent ook dat we bij veel verzoeken eerst moeten bepalen of we eraan kunnen voldoen. Als je ons nu vraagt of we bijvoorbeeld een bepaalde drug kunnen screenen in een haar, kunnen we daar dankzij ons protocol zo snel mogelijk antwoord op geven.” Ook werd de missie geherformuleerd. “Omdat de toepassingsmogelijkheden legio zijn en ethisch verantwoord handelen een van onze kernwaarden is, is een duidelijke afbakening noodzakelijk. De focus ligt op het gezondheidsperspectief.”

Vijf diensten, om te beginnen

Vijf diensten heeft HDX onderscheiden om initieel de markt mee op te gaan: screening op drugsgebruik, op medicatiegebruik, op de aan- of afwezigheid van elementen zoals zware metalen, op nicotine,  op biomarkers die verband houden met bepaalde ziektes en tenslotte de screening van dierlijke haren voor bijvoorbeeld verboden groeimiddelen in de bio-industrie.  Depondt: “Er is zo’n breed veld waarbinnen onze technologie van waarde is, dat het ‘probleem’ eerder zit in welke keuzes je moet maken, dan dat je moet vrezen geen klanten te hebben.” Zo onderzoekt HDX momenteel of het ook mogelijk is om siliconen-polymeren, die vrijkomen als een siliconen borstprothese gaat lekken, ook in een haar aantoonbaar zijn. Dat zou een jaarlijkse non-invasieve screening voor vrouwen met dergelijke implantaten kunnen opleveren.

Wekelijks brainstormen over de toekomst

Het commerciële belang staat bij HDX en DSG niet voorop, maar ze zijn tegelijkertijd niet roomser dan de paus. “We zijn een bedrijf met een winstoogmerk. Maar onze aandelen zijn grotendeels in handen van Maastricht UMC+ en UM, dus de winst stroomt grotendeels terug in onderzoek.” De hoogleraren Ron Heeren en Steven Olde Damink, de wetenschappelijke vaders van de technologie, zijn mede-eigenaar en adviseur van HDX. Wekelijks zitten ze met het team van HDX aan tafel om verder mogelijkheden en ontwikkelingen te bespreken. “Ik kom wekelijks positief opgefokt thuis van die vergaderingen, omdat er zoveel goede nieuwe ideeën langskomen. Wetenschappers zijn een soort kunstenaars, die moet je de ruimte geven. Er komt een heel positieve energie vrij als wetenschap en bedrijfsleven elkaar zo ontmoeten en versterken.”
De betrokkenheid van de hoogleraren in deze fase van het bedrijf is broodnodig, zegt Depondt. “Hun onderzoek vormt het hart van onze onderneming. Aan mij als ondernemer is het de taak om bijvoorbeeld de focus te verleggen van ‘wat vinden wij interessant om te doen?’ naar: ‘waar is potentieel vraag naar in de markt?’ De samenwerking kan echt niet beter als je het mij vraagt.”

2020: het jaar van de waarheid

Sinds november 2019 is HDX ‘in business’. Nu is het zaak de eerste grote klanten te werven. “2020 is het jaar van de waarheid. Al is dat bij een startup elk jaar wel het geval”, lacht Depondt. “Ik denk dat onze toekomst er heel goed uitziet. En ik nodig onderzoekers en artsen die zich afvragen wat wij hen te bieden zouden hebben, van harte uit contact met ons op te nemen.”

Naar de website van HDX.

Femke Kools

Lees ook

  • Maastrichtse studenten in finale Ecotrophelia 2024

  • Bloedprikken, een infuus aanleggen of in het oor kijken; zelfs ogenschijnlijk eenvoudige medische handelingen kunnen bij kinderen angst, pijn en stress veroorzaken. Volgens kinderarts-intensivist Piet Leroy zijn comfort en vertrouwen net zo belangrijk als de medische behandeling zelf. Hij onderzoekt...

  • Kan urine worden gebruikt om niercelcarcinoom op te sporen? De huidige aanpak bij kleine niermassa's is in de meeste gevallen een preventieve gedeeltelijke of volledige verwijdering van de nier, waarbij niet altijd duidelijk is of de massa goedaardig of kwaadaardig is. Moleculair epidemioloog Kim...