Interventies ontwikkeld met de doelgroep zijn beter, verwacht Gera Nagelhout. “Daarbij heb je veel meer impact als je ook de omgeving van mensen verandert. Want kwetsbare mensen wonen vaak in gebieden die niet uitnodigen om meer te bewegen en gezond te leven.” Hier ligt een taak voor de overheid, die volgens de hoogleraar daarnaast meer invloed kan uitoefenen op industrieën die ongezonde middelen produceren. “Die kun je inperken door hen bij de overheid geen plaats meer aan de overlegtafel te geven. Maar ook door bijvoorbeeld reclame voor ongezonde producten te beperken, gezonde producten minder te belasten en ongezonde producten juist meer. Verder kan de overheid de verkooppunten voor ongezonde voedingsmiddelen terugdringen, zodat mensen niet constant worden verleid om ongezonde keuzes te maken.”

Wat Gera Nagelhout betreft, is het Nationaal Preventieakkoord in dat opzicht een gemiste kans. Dit akkoord beoogt het aanpakken van overgewicht, roken en problematisch alcoholgebruik. Maar het is te veel een compromis, vindt de hoogleraar, die de afgelopen jaren zelf heel veel onderzoek deed naar stoppen met roken en alcohol- en drugsgebruik. Als voorbeeld noemt ze de accijnsverhogingen op tabak, die in het akkoord zijn afgezwakt. “Met dit preventieakkoord zullen we de gezondheidskloof in Nederland niet dichten. Want de maatregelen die we hier voor nodig hebben, zijn in het akkoord weggevallen. Ik verwacht dat de kloof, mede door de coronacrisis, eerder groter zal worden.”

Toch lijkt Gera Nagelhout niet ontmoedigd in haar eigen streven naar een gezonder leven voor iedereen. Integendeel, haar toon blijft optimistisch. Al sinds haar studie Communicatiewetenschap in Nijmegen en Enschede doet ze onderzoek op dit gebied. Ze promoveerde aan de Universiteit Maastricht bij de vakgroep Gezondheidsbevordering, waar ze nu ook als hoogleraar aan verbonden is.

De leerstoel die zij bekleedt, wordt gefinancierd door het Onderzoeksinstituut IVO, het wetenschappelijk instituut voor onderzoek naar leefwijzen en verslaving. Gera  Nagelhout combineert het hoogleraarschap met haar functie als Chief Science Officer bij het IVO. “Het onderzoek bij het IVO is heel breed, van wetenschappelijk tot zeer praktisch, én met de doelgroep van mensen in een kwetsbare positie. Vanuit de leerstoel kan ik de promovendi bij het IVO goed begeleiden. Overigens bestaat de band, in de vorm van deze leerstoel, tussen CAPHRI en het IVO al veel langer.” Gera Nagelhout voelt zich thuis bij CAPHRI, vanwege het onderzoeksklimaat en de maatschappelijke impact van het onderzoek. “Mijn drijfveer is maatschappelijk relevant onderzoek waar mensen echt iets aan hebben. En zo denken veel collega’s.”

Wel is in de wereld van de wetenschap nog een wereld te winnen als het om wetenschapscommunicatie gaat, vindt Gera Nagelhout. Naast onderzoeken met een maatschappelijke impact, zijn er nog te veel onderzoeksresultaten die nu na publicatie onbenut blijven. “Daarom is het belangrijk dat wetenschappers zelf de wereld ingaan met hun resultaten. Op social media, door een podcast te maken of bijvoorbeeld een filmpje.” Om dat gedrag te stimuleren, startte ze met wetenschapscommunicatie lunches, ofwel de online #SciCommLunch. Hierin vertellen wisselende gasten in een half uur rond lunchtijd hoe zij dat doen: hun resultaten op een andere manier onder de aandacht brengen. “En dat”, besluit Gera Nagelhout, “past bij goed nadenken over hoe we doelgroepen kunnen bereiken.”

Interview: Karin Burhenne