Helper van hulpverleners
Alumna Saara Martinmäki werkte als vrijwilliger bij het Rode Kruis en hielp op de middelbare school drenkelingen van hun watervrees af. Ze kwam naar de Universiteit Maastricht voor de master Clinical Psychology. Nu doet zij onderzoek naar het welzijn van humanitaire hulpverleners en adviseert ze internationale organisaties bij de ondersteuning van hun personeel. "Mijn fascinatie voor toegepast onderzoek naar geestelijke gezondheid, kwam toen ik zag hoe succesvol traumabehandeling kan zijn."
Tot Saara's kennismaking met Maastricht behoorde een spookachtig avontuur. Lachend: "Ik fietste van een feestje naar huis en vond mezelf verdwaald in een park. Het was er pikdonker. Opeens zag ik een giraf en andere dieren om me heen. Op een bankje zat geloof ik een beer. Gelukkig zag ik dat het standbeelden waren. Ik vroeg me af: waar ben ik in vredesnaam beland? Ik had nog geen Nederlandse simkaart en dus geen data op mijn telefoon. Voor mijn gevoel heb ik urenlang in het stadspark rondgefietst totdat iemand me de weg kon wijzen."
Saara kwam in 2015 naar Universiteit Maastricht voor de master Clinical Psychology, toen nog Psychopathology geheten. Wat haar aantrok, was dat je er klinische vaardigheden leerde in combinatie met het leren van onderzoek naar geestelijke gezondheid. "Je leerde bijvoorbeeld hoe je interventies creëert of verbetert om iemand met een stoornis te helpen. Je reviewde in de klas gepubliceerd onderzoek. Hoe is dit uitgevoerd en hoe kan dit beter? Goed was ook dat je een diepe duik kon nemen in een specifieke aandoening als angst- of eetstoornis, stress of trauma. Vooral de cursus advanced statistics is cruciaal gebleken voor mijn latere carrière en promotieonderzoek."
Oorlogsveteranen
De master voldeed absoluut aan haar verwachtingen. "Ik lieg niet, het was een topcursus. Het was zwaar, niet gemakkelijk, maar je kreeg veel steun van medestudenten en een staf van gepassioneerde docenten, vaak echte specialisten. De docent die een cursus over stress en trauma gaf, deed daar zelf onderzoek naar. En de deelnemers waren een hecht cohort, hielpen elkaar en deden alles om elkaar door de cursus te helpen. Het was zo close. Dat is mijn advies aan huidige studenten: steun op een netwerk van medestudenten en docenten."
Voor haar komst naar Maastricht was Saara al gefascineerd door trauma's en andere stressgerelateerde stoornissen. Dit begon in Californië waar zij een jaar lang onderzoeksassistent was in een kliniek voor getraumatiseerde oorlogsveteranen. "Ik hield me daar bezig met een studie naar de effectiviteit van verschillende behandelingen van PTSD. Wat ik toen zag, was opmerkelijk. De symptomen van veteranen die daar binnenkwamen zag je dikwijls met de week verminderen. Dat een behandeling zo effectief kon zijn, vond ik indrukwekkend. Toen ontdekte ik ook mijn passie voor toegepast onderzoek."
Tekst gaat verder onder de foto.
Saara Martinmäki deed haar bachelor Psychology aan de University of Glasgow. In 2015 volgde zij de onderzoeksmaster Clinical Psychology (Psychopathologie) aan de faculteit Psychologie en Neurowetenschap van Universiteit Maastricht. Sinds 2017 werkt zij als beleidsadviseur en onderzoeker bij ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum, waar zij promoveert op psychotrauma en psychische stoornissen bij humanitaire hulpverleners.
Help de helpers
Na de master werd zij onderzoeker en beleidsadviseur bij ARQ Nationale Psychotrauma Centrum om vervolgens de overstap te maken naar de internationale afdeling. ARQ International helpt bij het bieden van psychosociale steun aan personen, die getroffen zijn door oorlogen en rampen in lage- en middeninkomenslanden. Saara bekommert zich met name om humanitaire hulpverleners en andere zorgverleners. "We werken samen met lokale partners, ngo's vooral. Als staflid adviseer ik bij onderzoeksprojecten, help psychosociale interventies te ontwikkelen en schrijf voorstellen voor financiering." Bij ARQ wordt gewerkt via het 'help de helper model' [Engels: care for carers], legt Saara uit. Het achterliggende idee is dat een hulpverlener anderen niet effectief kan helpen als hij zelf onder een massieve last gebukt gaat. "We assisteren hulporganisaties dus bij hoe zij hun medewerkers psychisch en sociaal beter kunnen ondersteunen."
Stressfactoren
In haar proefschrift richt Saara zich op humanitaire hulpverleners. Een opmerkelijke conclusie is dat het merendeel gek genoeg geen trauma's oploopt van de verschrikkelijke dingen die zij meemaken. Significante stressfactoren zijn meestal organisatorisch van aard, zoals vage communicatie, hoge werkdruk, pesterij en seksuele intimidatie. Angsten die bovendien de neiging hebben zich op te stapelen. Focus u meer op deze stressfactoren die goed te managen zijn is dan ook haar advies aan de humanitaire hulporganisaties. Saara: "Mijn doel is uiteindelijk systemen te creëren die het welzijn van hulpverleners beschermen en verbeteren. Ik geniet ervan dat ik humanitaire werkers mag helpen om gezond te blijven en beter hun baan te doen, en ik op die manier een positieve invloed kan hebben."
Opgeleide mentoren
Ontmoedigd door wat er nu gebeurt in Gaza en Oekraïne wordt Saara niet echt. "Wat ik deprimerend vind, is dat de hoeveelheid humanitaire hulp en financiering proportioneel niet meegroeit met de toenemende behoefte. We sjouwen erachteraan. Maar wat me dan weer wel hoop geeft, is de groeiende aandacht voor interventies. Een voorbeeld is Problem Management Plus, een effectieve interventie die door de World Health Organisation is ontwikkeld. Mooi hieraan is dat deze niet per se door professionals hoeft te worden gedaan, maar door opgeleide niet-specialisten uit de eigen gemeenschap. Zo zijn in Nederland volgens deze methode Syrische vluchtelingen getraind om gevluchte landgenoten te helpen. Dit is ook een uitkomst voor lage-inkomenslanden met vooral te weinig professionele werkers in de geestelijke gezondheidszorg."
Data science
Na de verdediging van haar proefschrift, waarin de focus dus ligt op hoe de werkomgeving het welzijn van humanitair personeel beïnvloedt, wil Saara verder gaan op dit onderzoekspad van geestelijke gezondheidsinterventies in lage en middeninkomenslanden en conflictgebieden. Daarnaast is zij nieuwsgierig naar wat data science kan bijdragen aan de mondiale geestelijke gezondheid. "Ik blijf in elk geval wetenschapper, maar dan wel een die onderzoek wil vertalen naar adviezen voor beleid, behandeling en de praktijk van de geestelijke gezondheidszorg."
Tekst: Hans van Vinkeveen
Foto's: Saara Martinmäki
Mijn doel is uiteindelijk systemen te creëren die het welzijn van hulpverleners beschermen en verbeteren. Ik geniet ervan dat ik humanitaire werkers mag helpen om gezond te blijven en beter hun baan te doen, en ik op die manier een positieve invloed kan hebben.
Lees ook
-
Miljarden dollars aan buitenlandse hulp zouden effectiever besteed kunnen worden als de internationale armoedestatistieken niet zo onnauwkeurig waren. Aldus Dr. Michail Moatsos, onderzoeker bij de Maastricht University School of Business and Economics.
-
Vier jonge UM-onderzoekers hebben een Veni-beurs ter waarde van maximaal 320.000 euro gekregen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Daarmee kunnen zij de komende drie jaar hun eigen onderzoeksideeën verder ontwikkelen.
-
De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek heeft dr. Marieke Hopman en dr. Guleid Jama financiering toegekend voor hun nieuwe onderzoeksproject CHILD-WAR.
