Moeder als rolmodel
“Mijn vader zegt altijd: ‘De school vormt niet de student, maar de student vormt de school.’ Ik leerde thuis onderhandelen, met mijn tien broers en zussen. Dat was ook een vorm van onderwijs.” Na het afronden van de middelbare school in Canada op haar vijftiende verhuisde ze naar Libië, waar haar ouders vandaan komen en waar haar moeder toen een jaar woonde. Murabits moeder is haar rolmodel. “Veel mensen zien een CEO of een president als leider. Maar mijn moeder runde een gezin met elf kinderen als een geoliede machine. Dat vind ik leiderschap. Net als haar oog voor het feit dat elk kind andere ambities had.”

Bij haar thuis werden jongens en meisjes gelijk behandeld. Pas toen ze ouder werd en ambitieuzer, werd ze met iets anders geconfronteerd. “Veel van de hoogleraren van mijn geneeskundeopleiding gingen ervan uit dat ik nooit zou gaan werken als arts. Dat was frustrerend, maar terugkijkend denk ik dat er geen enkel land is waar seksediscriminatie geen probleem is. In de meeste landen zijn vrouwen ondervertegenwoordigd in de formele werksfeer en meer betrokken bij informeel werk, waar ze zichzelf ook nog vaak in gevaar brengen om hun gezin te onderhouden. En zelfs als vrouwen een formele baan hebben, is het salarisverschil verbijsterend. In de VS, een ‘volwassen democratie’, verdient een blanke vrouw 73 cent voor elke dollar die een man krijgt. Voor zwarte vrouwen is dat nog maar 60 cent en voor Spaanse vrouwen is het minder dan 55 cent.”

Uit onderzoek blijkt dat meer vrouwen aan tafel, in de top van bedrijven maar ook bij vredesonderhandelingen, de sleutel is tot duurzamere oplossingen. “De opleiding van meisjes en het recht van vrouwen op anticonceptie zijn dé praktische oplossing voor klimaatverandering, zo blijkt ook uit Paul Hawkens indrukwekkende onderzoek getiteld ‘Drawdown’. We pompen zoveel geld in falende processen, we weten waarom ze falen en we weten wat we daaraan moeten doen, maar we doen het niet. Beleid faalt als het niet inclusief is. Je kunt beleid voor iedereen niet laten maken door een vertegenwoordiging van slechts een klein deel van de groep. Met alleen mannen aan tafel zullen we dezelfde fouten blijven herhalen.”

Geleerde les
Murabit heeft geleerd dat verandering tijd kost. “Ik had ooit een interessant gesprek met een familielid in Libië. Een van de vrouwen was erg beledigd door wat ik zei over seksegelijkheid. Ze zei: “Je zegt dat hoe ik ben opgevoed en hoe ik mijn dochters heb opgevoed, verkeerd is.’ Ik denk dat ik toen besefte dat verandering tijd kost. Als je mensen vraagt om fundamentele sociale veranderingen door te voeren, dan stel je alles waarin ze geloven ter discussie. Dat is zwaar. Stel je voor dat iemand jou zou vertellen dat vrouwen niet mogen werken en dat je dochter geen leiding zou mogen geven! Dat is waarschijnlijk in strijd met alles wat jij acceptabel vindt.”
Vanuit haar wetenschappelijke achtergrond, dacht ze dat als je mensen de cijfers toont, ze het wel zullen begrijpen. “Dat is hoe het bij mij werkt. Laat me correcte cijfers zien en ik ben vrij makkelijk te overtuigen. Ik ging ervan uit dat iedereen hetzelfde zou zijn. Maar dat is niet zo. We moeten echt aan tafel gaan met elkaar en luisteren naar elkaar, wat in ons huidige politieke klimaat steeds moeilijker lijkt te zijn. Maar we komen alleen vooruit door samen te werken. Er zijn bijna acht biljoen mensen op deze planeet en volgens mij hebben we geen extra exemplaar achter de hand. Als we willen slagen en een welvarende, vredige planeet willen, dan moeten we naar elkaar luisteren – en als vrouwen meer stoelen aan tafel krijgen.”