Het onderzoek
KOALA: Kind en Ouders, Aandacht voor Leefwijzen en Aanleg
Het KOALA-onderzoek is een geboortecohort-onderzoek. Daarin worden kinderen gevolgd vanaf de zwangerschap. De ouders hebben gedurende de eerste levensjaren verschillende vragenlijsten ingevuld over ziekten, gezondheid en allerlei factoren die hierop van invloed zijn. Bij een deel van de deelnemers zijn er ook metingen gedaan en is biologisch materiaal verzameld.
Het doel van het onderzoek is om meer te weten te komen over de oorzaken en beloop van allergie en astma, en over de ontwikkeling en groei van kinderen. Belangrijke factoren zijn: blootstelling aan micro-organismen (infecties, vaccinaties, darmflora), voeding, lichaamsbeweging en leefstijl. We kijken daarbij ook naar het samenspel met de aanleg van kinderen. Deze aanleg wordt bepaald door erfelijkheid en door de allereerste ervaringen in de baarmoeder en in de eerste levensjaren.
Allergie en astma
Aandoeningen zoals allergie, voedselovergevoeligheid, hooikoorts en astma komen veel voor. Samen worden ze atopische aandoeningen genoemd, van ‘atopie’ (vreemde ziekte). Constitutioneel eczeem, de meest voorkomende vorm van huiduitslag bij kinderen, wordt ook tot deze groep aandoeningen gerekend.
In het KOALA-onderzoek gaan we na wat de oorzaken zijn voor allergieën en astma bij kinderen, en de gevolgen op latere leeftijd. Wetenschappers denken dat de toename van atopische aandoeningen bij kinderen een gevolg is van veranderde leefomstandigheden. Zo is uit buitenlands onderzoek gebleken dat allergie tweemaal zo weinig voorkomt bij kinderen uit boerengezinnen en bij kinderen met een bepaalde (antroposofische) leefwijze, in vergelijking met de rest van de bevolking. Dit kan liggen aan factoren zoals borstvoeding, voedingsgewoonten, infectieziekten, de samenstelling van darmflora, antibiotica, hygiëne en stress bij moeder en kind. De laatste jaren komen er steeds meer aanwijzingen dat de eerste levensjaren hiervoor bepalend zijn.
Naast de oorzaken wordt ook gekeken naar het beloop van deze aandoeningen gedurende de kinderjaren. In de eerste levensjaren uiten deze zich vooral als eczeem, terwijl op schoolleeftijd hooikoorts en astma meer op de voorgrond komen te staan.
Groei en ontwikkeling
Een goede start is belangrijk voor de groei en ontwikkeling van kinderen. Dit begint al in de baarmoeder, wanneer het ongeboren kind nog erg beschermd is. Maar ook bij een minder goede start kunnen kinderen nog veel inhalen. In alle fasen van het opgroeien speelt de omgeving een grote rol, in combinatie met de aanleg van het kind.
In het KOALA-onderzoek bestuderen we de groei en ontwikkeling van het kind door de jaren heen: de lichaamsbouw, conditie, ontwikkelingsmijlpalen, gedrag, en ook of het kind goed in zijn vel zit. Er is de laatste jaren veel zorg over de toename van overgewicht en vetzucht bij kinderen. Ook daar besteedt het KOALA-onderzoek aandacht aan, met name de balans tussen gezonde voeding en lichaamsbeweging. Deze factoren zijn zelf ook weer van invloed op de lichamelijke conditie, en op het risico op ziekten later in het leven, zoals vetzucht, suikerziekte, verhoogde bloeddruk en hart- en vaatziekten.
We bekijken dit vooral in het perspectief van de hele ontwikkeling van het kind en de gewoontevorming binnen het gezin. De omgevingsinvloeden komen in de eerste jaren vooral uit het gezin, maar ook de kinderopvang speel een rol, waarna de invloed van de school en de buurt steeds sterker wordt.