Centrum Inclusieve Arbeidsorganisatie (CIAO) | Een bijdrage aan de Nederlandse wet

Het in 2016 opgerichte Centrum Inclusieve Arbeidsorganisatie (CIAO) is een instituut van de Universiteit Maastricht in samenwerking met UWV. CIAO biedt een kennisplatform aan alle partijen die zich professioneel inzetten voor de bevordering van de duurzame arbeidsparticipatie van werkenden en werkzoekenden en in het bijzonder van mensen die niet zelfstandig in staat zijn om te participeren in de huidige arbeidsmarkt.

Dit jaar is de aanpak van CIAO op inclusieve arbeidsorganisaties meegenomen in de een nieuw artikel voor de wet SUWI (Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen). We spraken met professor Fred Zijlstra (medeoprichter CIAO) over die aanpak.

Nieuwe aanpak

De toevoegingen aan het artikel hebben betrekking op de samenwerking in de Arbeidsmarktregio’s. Nederland is verdeeld in 35 Arbeidsmarktregio’s, waarin de gemeentes, het UWV en eventuele andere organisaties samenwerken als één gezamenlijk aanspreekpunt voor werkgevers. “Werkgevers moeten kunnen aankloppen bij 1 loket, het Werkgeverservicepunt”. In elk van deze servicepunten moet hetzelfde dienstenpakket aangeboden worden. Zodat iedereen in Nederland toegang heeft tot dezelfde middelen.

Een van de diensten in dit pakket is een innovatie van CIAO: Advies over inclusief werkgeverschap onder andere functiecreatie.

Er wordt, wereldwijd, al jaren gestoeid met de vraag: hoe krijgen we mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk? De gedachte was altijd: “die mensen moeten geholpen worden”. Er werden extra cursussen en begeleiding aangeboden. “En dat is leuk en aardig, maar als je naar de kern van het probleem kijkt, dan kom je uit bij organisaties. De laatste jaren, misschien wil decennia, is arbeid ingewikkelder en complexer geworden. Daardoor ligt de drempel tot toelating op de arbeidsmarkt hoger”.

“Wij (CIAO) draaien het idee graag om: de arbeidsmarkt heeft een afstand genomen tot mensen”. Organisaties leggen meer en meer taken, bij steeds minder mensen. Veel lager hoogopgeleide mensen werden ‘wegbezuinigd’. De mensen verdwenen, maar het werk niet. Het Centrum Inclusieve Arbeidsorganisatie stelt dat organisaties ervoor moeten zorgen dat er weer werk is dat deze mensen kunnen uitvoeren. “Dit idee wordt nu algemeen aanvaardt, daardoor zie je dat deze gedachtegang in de wet is vastgelegd”.

Afstand tot de arbeidsmarkt

Wat is een afstand tot de arbeidsmarkt? Iemand die niet, of lastig, in aanmerking komt voor een reguliere baan wordt gerekend tot de doelgroep mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. De oorzaken hiervan kunnen vallen in een van de volgende categorieën: een arbeidshandicap (denk aan psychische, lichamelijke of zintuiglijke aandoeningen) of psychosociale problematiek (denk aan trauma’s, een verslavingsverleden of zware financiële problemen).

Werk creëren

Het creëren van deze arbeid, sluit goed aan bij oplossingen voor andere problemen die zich afspelen op de arbeidsmarkt. “Er is in veel sectoren een groot tekort aan mensen, en de mensen die aan het werk zijn, kampen met een te hoge werkdruk. Iets dat kan bijdragen aan een oplossing is, om minder complexe taken bij mensen weg te halen en te laten doen door mensen die complexere/zwaardere taken misschien niet kunnen”.

Binnen de universiteit is dat ook te zien. “Docenten moeten registreren hoeveel studenten aanwezig zijn, onderzoekers doen veel administratie en logistieke planning. Dit zijn allemaal taken die goed door iemand anders gedaan kunnen worden”. Door differentiatie van taken kun je als organisatie een bijdrage leveren aan lagere werkdruk, en meer werk voor de mensen die moeilijk die hoge drempel overkomen.

Dit is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Het vergt kennis en ervaring om de structuur van een organisatie opnieuw in te delen. Dit is waar CIAO haar krachten kan laten zien. “Er moeten analyses worden gemaakt, welke taken zijn er, wie kan welk werk aan, etc. Ook moet er begeleiding zijn voor de mensen die de organisatie inkomen. CIAO heeft al in veel sectoren (gezondheidszorg, ouderenzorg, overheidssector, en zelfs de bouwsector) laten zien dat het mogelijk is”.

Opiniestuk Fred Zijlstra

Professor Zijlstra spreekt nog verder over dit onderwerp in zijn opiniestuk: Meer arbeidsmigranten? Of moeten we toch nog eens kijken naar de Participatiewet? Lees het volledige artikel hier.

 

Lees ook