AMIBM werd opgericht om nieuwe materialen te ontwikkelen voor de industrie en medische toepassingen op basis van biologische grondstoffen, één van de speerpunten van Brightlands Chemelot Campus. ‘Uitgangspunt was de combinatie van het beste van verschillende werelden’, verklaart Richard Ramakers de samenwerking tussen de universiteiten van Aken en Maastricht op de campus. ‘De RWTH met zijn sterke positie en verschillende onderzoeksgroepen op het vlak van materialentoepassing, de aanwezigheid hier op Chemelot van verschillende grote en kleine producenten en de ambities van Universiteit Maastricht met een nieuwe onderzoeksgroep en studierichting Biobased Materials. Een enorme concentratie van kennis, kunde en faciliteiten binnen een straal van pakweg twintig kilometer. Bundeling van alle krachten in één instituut zou ons tot een van de toonaangevende regio’s kunnen maken als het gaat om de ontwikkeling van duurzame materialen uit biologische bronnen zoals plantaardig restmateriaal.’

Bureacratische obstakels

Een mooie gedachte, maar de oprichting van een grensoverschrijdend instituut stuit ook in het verenigde Europa op de nodige bureaucratische obstakels. ‘Het was geen gemakkelijk proces’, erkent Richard Ramakers meteen. ‘Er zijn verschillende sociale stelsels voor grenswerkers. Grensoverschrijdende financiering door universiteiten en overheden vergt ingewikkelde procedures net als het aanvragen van Europese subsidies. Je hebt te maken met certificeringen, enzovoort. En dan zijn er ook nog cultuurverschillen tussen de landen. We hebben heel veel energie gestoken in het gladstrijken van alle plooien en na vier jaar durf ik te zeggen dat het wel gelukt is. Sterker nog, we hebben in Den Haag en Berlijn en zelfs bij de Europese Commissie in Brussel al mogen uitleggen hoe we het gefikst hebben en waarom het ons wél is gelukt. Inmiddels is een tweede team druk met de vorming van een tweede onderzoeksinstituut AMICARE, gericht op de samenwerking tussen Aken en Maastricht op het vlak van hart- en nierziektes. AMICARE komt op de RWTH-campus. En misschien komen er nog wel meer AMI’s. Wij bewijzen dat het model werkt.’

Combinatie van praktijk en theorie én focus op duurzaamheid

In de afgelopen vier jaar is het aantal medewerkers van AMIBM gegroeid tot honderd. Ze werken in de labs en begeleiden de studenten die uit alle werelddelen naar Geleen komen voor de master Biobased Materials of er hun bachelor-thesis voltooien van het Maastricht Science Programme. Het onderzoek is opgesplitst in zeven deelgebieden. ‘We hebben uitstekende resultaten geboekt’, zegt professor Stefan Jockenhövel, medeoprichter van het instituut en nu wetenschappelijk directeur. ‘We doen hier fundamenteel onderzoek, toegepast onderzoek en onderzoek samen met het bedrijfsleven. De combinatie van praktijk en theorie én de focus op duurzaamheid maakt deze plek voor zowel onderzoekers als studenten zo aantrekkelijk. Duurzame, biobased materialen zijn actueel. Onlangs is Romano Orrú, een gerenommeerde professor van de VU Amsterdam hierheen verhuisd om bij ons een onderzoeksgroep biobased building blocks op te zetten. Een mooier compliment kun je bijna niet krijgen.’

Veelbelovende projecten

AMIBM tekent voor een constante stroom wetenschappelijke publicaties. ‘En dat niet alleen’, vervolgt Stefan Jockenhövel. ‘We máken ook innovatieve en concrete nieuwe materialen uit biologische grondstoffen. Onder meer een doorzichtige kunststof uit afval van suikerbieten, vezels van een nieuw polymeer uit melkzuur die beddenfabrikant Auping kan gaan gebruiken in dekbedden. Op medisch vlak ontwikkelen we uit garnalenschillen een biologische, antibacteriële coating voor implantaten. We zijn momenteel met tientallen projecten bezig, stuk voor stuk veelbelovend.’