Wetenschapsagenda december 2012

“Evolution in sacral neuromodulation for lower urinary tract symptoms”

Lagere urinewegsymptomen (symptomen van een overactieve blaas of gestoorde blaaslediging) hebben een aanzienlijke impact op de levenskwaliteit van patiënten en brengen hoge maatschappelijke kosten met zich mee. Medicatie is niet altijd effectief. Sacrale neuromodulatie (SNM) is een behandeling voor deze symptomen, waarbij door elektrostimulatie veranderingen in de verantwoordelijke reflexbanen teweeg worden gebracht.

In dit proefschrift is aangetoond dat deze behandeling effectief en veilig is op langere termijn. Na 5 jaar heeft ongeveer 70 % van de patiënten baat bij deze behandeling. Ook is aangetoond dat verbeteringen in de operatietechnieken en apparatuur die door de jaren zijn ingevoerd leiden tot afname van complicaties. Verder worden de eerste resultaten van de implantatie van een ander model elektrode gepresenteerd. In tegenstelling tot de 'oude' elektrode, kan deze onder plaatselijke verdoving worden geplaatst.

Trefwoorden:

lagere urinewegsymptomen, elektrostimulatie

“Innovation in manufacturing from product variety and labor productivity growth to economic development in Chile”

In de afgelopen decennia was de expansie van de Chileense economie nauw gerelateerd aan de koperindustrie, die tegenwoordig meer dan vijftig procent van de Chileense export uitmaakt. Voor een duurzame groei van de economie op de lange termijn moet kennis worden verzameld in het productieproces, moeten de exportbehoeften worden gediversifieerd en moet het concurrentievermogen op de markt worden bevorderd. Deze dissertatie geeft een analyse van de Chileense economie met de focus op enkele kansen en uitdagingen die moeten worden overwogen voor het bereiken van groei in de komende decennia. Het onderzoek levert een bijdrage aan ons begrip van het innovatieve proces in de Chileense economie met studies naar de relatie tussen kennisstromen en R&D samenwerkingsovereenkomsten, productdiversificatie en volledige output en productiviteit, en arbeidsproductiviteit en het concurrentievermogen van markten.

Trefwoorden:

arbeidsproductiviteit, productinnovatie

“Essays on entrepreneurship and innovation”

“Ethics support in elderly care; developments and specific needs for ethics support, and an evaluation of moral case deliberation in two Dutch elderly care organizations”

Zorgverleners in de ouderenzorg worden dagelijks geconfronteerd met ethische kwesties. Wat doe je bijvoorbeeld als een bewoner in bed wil blijven liggen, terwijl het volgens familieleden beter voor haar is wanneer zij opstaat en meedoet met activiteiten? 
Het eerste deel van dit proefschrift geeft een overzicht van verschillende vormen van ethiekondersteuning die de afgelopen decennia internationaal ontwikkeld zijn om zorgverleners te helpen bij het omgaan met deze kwesties. Uit een inventarisatie onder Nederlandse ouderenzorginstellingen blijkt dat de behoefte aan ethiekondersteuning heel specifiek is en bovendien niet altijd gearticuleerd wordt. Het tweede deel bevat een evaluatie van Moreel Beraadprojecten in twee verpleeg- en verzorgingshuizen. Het blijkt dat Moreel Beraad goed aansluit bij de specifieke behoeften van zorgverleners, vanwege de gerichtheid op alledaagse ethische kwesties, de eigen praktijkervaring en het ontwikkelen van vaardigheden om de dialoog aan te gaan.

Trefwoorden:

moreel beraad, ouderenzorg, ethiek, praktijk

“The Economics of the School Curriculum”

In dit proefschrift wordt onderzocht hoe de opzet van het onderwijssysteem het leerproces van leerlingen beïnvloedt. Daarbij is gekeken naar de korte- en langetermijneffecten van een aantal specifieke kenmerken van dat onderwijssysteem. Zo blijkt dat vroeger naar school gaan leidt tot betere leerprestaties op latere leeftijd. Daarnaast blijkt dat leerlingen bij wie getwijfeld wordt of ze beter af zijn in een lager of hoger schoolniveau (vmbo, havo of vwo), een hogere opleiding voltooien en meer verdienen op latere leeftijd wanneer ze voor het hogere niveau kiezen. Opleidingsniveau en lonen zijn ook hoger bij leerlingen die in een langere brugklas zitten, en waar de keuze voor schoolniveau dus op een latere leeftijd plaatsvindt. Ten slotte wordt aangetoond dat zittenblijven een sterk negatief effect heeft op verdere schoolprestaties.

Trefwoorden:

onderwijssysteem, leerproces

“Nederlands Adelsrecht; wettelijke adeldom als historisch gegroeid instituut”

Tot op heden ontbrak een juridische benadering, die in historisch verband aangeeft welke rechten en plichten de Nederlandse adel had en in mindere mate nog steeds heeft. Dit onderzoek voorziet in deze leemte. Door de afschaffing van de standenmaatschappij in 1848 kwam aan de staatsrechtelijke betekenis van erfelijke adeldom een einde. Toch kon het archaïsche verervingsysteem, dat alleen via de mannelijke lijn loopt, als een soort veredeld naamrecht blijven voortbestaan, zonder in strijd te komen met in de grondwet en internationale verdragen beschermde burgerrechten. In 1983 verdwijnt het instituut adeldom helemaal uit de grondwet. De consequentie hiervan is dat in andere landen van het koninkrijk (zoals Curaçao en Sint Maarten) een andere toepassing van het adelsrecht mogelijk lijkt. Deze juridische onvolkomenheid kan alleen worden gecorrigeerd door adeldom alsnog op te nemen in het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden, waarin ook ridderorden expliciet worden vermeld.

Trefwoorden:

grondrechten, constitutioneel recht, naamrecht, adelsrecht

“The modern enterprise and the stock market: Exploring the effects of uncertainty on the valuation and financing of innovation and intangibles”

“Tomatoes as functional food”

Tomaten en veel tomatenproducten zijn gezond en beschermen tegen o.a. hart- en vaatziekten. De grote diversiteit aan stofjes in tomaten veroorzaakt dit gezondheidseffect. Lycopeen, vitamine C en E blijken het meest voor te komen in tomaten. Deze drie stoffen hebben ieder op zich een beschermend effect tegen het ontstaan hart- en vaatziekten. Uit dit onderzoek blijkt dat een combinatie van lycopeen, vitamine C en E een groter gezondheidseffect heeft dan een stofje apart. Dit komt doordat de stofjes samenwerken op verschillende processen in het lichaam. Een combinatie aan verschillende stofjes blijkt dus beter dan één stofje.

Trefwoorden:

tomaten, hart- en vaatziekten, lycopeen, vitamine C en E

“Creating a European Public Space: Practitioners’ Dream, Academic Nightmare”

“Ready, Set, Go ?; a study of the development and implementation process of the BeweegKuur”

In dit proefschrift wordt de ontwikkeling en implementatie van de BeweegKuur onderzocht. De BeweegKuur is een gecombineerde leefstijlinterventie vanuit de eerstelijns gezondheidszorg gericht op het veranderen van fysieke activiteit en eetgedrag.  Het implementeren van het programma kostte veel tijd, geld en energie van de zorgverleners. Desondanks gaven zorgverleners aan tevreden en gemotiveerd te zijn om door te gaan met het programma. Ook deelnemers waren tevreden over de BeweegKuur en gemotiveerd om te gaan bewegen. In de zorgpraktijken die de BeweegKuur uitvoerden ontstonden meer multidisciplinaire netwerken en de contacten met lokale sport- en beweegaanbieders verbeterden. De BeweegKuur heeft gefungeerd als een vliegwiel om processen ten aanzien van de verspreiding van gecombineerde leefstijlinterventies in de eerstelijns gezondheidszorg tot stand te brengen en deze interventies verder door te ontwikkelen.

Trefwoorden:

BeweegKuur, leefstijlinterventie, diabetes, overgewicht, obesitas

“Inflammation & Stimulation”

Epilepsie is één van de meest voorkomende neurologische aandoeningen. Ongeveer een derde van de patiënten reageert onvoldoende op medicijnen. Inzicht in het ontstaan van epilepsie kan bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe behandelingen. Recent onderzoek in proefdieren toont aan dat een ontsteking in de hersenen betrokken is bij het ontstaan van epilepsie. In dit onderzoek zijn daarom verschillende ontstekingsfactoren in hersenweefsel van patiënten en in een diermodel voor epilepsie gemeten. Hieruit bleek dat geen van de gemeten ontstekingsfactoren verhoogd was. Daarnaast is bij kinderen met epilepsie onderzocht of de behandeling waarbij de nervus vagus zenuw wordt gestimuleerd, het gehalte van ontstekingsfactoren in het bloed kan veranderen. Het bleek dat nervus vagus stimulatie het ontstekingsgehalte niet verandert, maar dat op basis van het gehalte van sommige ontstekingsfactoren wel het effect van de behandeling voorspeld kon worden. Deze bevinding kan bijdragen aan de verbetering van deze behandelmethode.

Trefwoorden:

epilepsie, ontsteking, nervus vagus stimulatie

“Vestibular Schwannomas; new developments in the management of vestibular schannomas”

Het vestibulair schwannoom is een niet tot langzaam groeiende goedaardige tumor van de gehoor- en evenwichtszenuw. Tumorgroei wordt beoordeeld door patiënten jaarlijks te scannen; bij groei kan bestraald of geopereerd worden. Dit onderzoek laat zien dat een nieuwe volumetrische meettechniek gevoeliger is in groeidetectie dan de nu gebruikte tweedimensionale metingen; helaas blijft tumorgroei onvoorspelbaar. Een bestralingsbehandeling geeft bij de kleine en middelgrote tumoren goede resultaten. Bij grote tumoren geniet juist een operatie de voorkeur: wanneer de tumor grotendeels verwijderd wordt, is de kans op behoud van aangezichtszenuwfunctie veel groter. De tumorrest kan nabestraald worden. Het primair bestralen van grote tumoren kan, met minder goede resultaten. Dit onderzoek biedt nieuwe inzichten in de behandeling van vestibulair schwannoom patiënten.

Trefwoorden:

schwannoom, tumor, gehoor- en evenwichtszenuw, behandeling

"The role of neovascularization and oxidative stress in human carotid atherosclerotic lesions"

Moleculaire studies geven een sterke indicatie dat de toekomstige behandeling van hart- en vaatziekten zou kunnen bestaan uit gen-gerichte en cel-gebaseerde therapieën. Het is daarom absoluut noodzakelijk de mogelijke moleculaire mechanismen te verklaren en te begrijpen die voorkomen in de voortgang en verstoring van atherosclerotische plaque. Het blijkt dat neovascularisatie en oxidatieve schade een sleutelrol spelen  bij instabiliteit van plaque en klinische gebeurtenissen.   
Voor meer begrip van de moleculaire wegen bij onstabiele carotide plaque is deze dissertatie niet alleen gericht op oxidatieve stress, maar ook op nitrasieve stress. Diverse technieken bevestigden de moleculaire bevindingen. 
Op basis van de resultaten van deze dissertatie kunnen we een moleculair model voorstellen waarbij neovascularisatiefactoren en oxidatieve stress een cruciale rol spleen bij instabiliteit van plaque. Technieken van moleculaire biologie zijn nuttig voor het uittekenen van de pathogenese maar nog niet zo bruikbaar bij therapeutische interventies. Onderzoek is van vital belang voor het terrain van preventive en/of behandeling van de ‘moleculaire’ carotide ziekte.

Trefwoorden:

hart- en vaatziekten, atherosclerotische plaque, neovascularisatie, oxidatieve stress

“Hypoxia, oxidative stress, and benzo(a)pyrene induced carcinogenesis”

Gedurende ons leven staan we constant bloot aan allerlei kankerverwekkende stoffen zoals benzo(a)pyreen. Niet iedereen is echter even gevoelig voor deze stoffen en krijgt hierdoor kanker. Deze studie onderzoekt of bepaalde processen in het menselijk lichaam als oorzaak hiervan aangewezen kunnen worden. Hieruit is gebleken dat zowel zuurstoftekort als een overschot aan vrije zuurstofradicalen in de cel kan leiden tot meer schade aan het DNA veroorzaakt door benzo(a)pyreen. Dit blijkt enerzijds te komen door een verminderde afbraak van de stof, maar anderzijds ook door een verminderd herstel van de schade veroorzaakt door benzo(a)pyreen. Dit onderzoek kan op termijn wellicht gebruikt worden om te voorspellen wie vatbaarder is voor kankerverwekkende stoffen dan anderen en hoe tumoren die hieruit voortkomen beter behandeld kunnen worden.

Trefwoorden:

kankergevoeligheid, DNA-schade, oxidatieve stress

“Unraveling genetic defects and pathophysiological mechanisms in OXPHOS disease”

"Power to the people? Civic engagement with small-scale hydroelectric plants in India"

Het belang van hernieuwbare energietechnologieën wordt steeds meer erkend. Algemeen wordt aangenomen dat hernieuwbare energietechnologieën niet problematisch zijn vanwege hun kleine schaal en hun groene en schone imago. Maar hoe werken deze technologieën eigenlijk in de praktijk? In deze dissertatie onderzocht ik vormen, inhoud en gevolgen van burgerbetrokkenheid bij kleinschalige hydro-elektrische installaties in India. Ik toon aan dat de sociale acceptatie van hernieuwbare energietechnologieën niet zonder problemen verloopt, ondanks het goedwillende imago en de kleinschaligheid ervan. Energie geven aan de mensen heeft net zoveel te maken met elektriciteit als met sociale en contextuele vraagstukken.

Trefwoorden:

Burgerbetrokkenheid, hernieuwbare energie, India, STS

“Purinergic Genetics in Osteoporosis”

“Teaching and Learning Clinical Skills; Mastering the Art of Medicine”

Voor dokters is het uitvoeren van lichamelijk onderzoek een belangrijk hulpmiddel om een diagnose te stellen. In de opleiding tot arts wordt dan ook veel aandacht besteed aan deze essentiële vaardigheid.

Dit proefschrift onderzocht op welke manier geneeskundestudenten het beste leren een goed en volledig lichamelijk onderzoek te verrichten. In de eerste jaren van de opleiding blijken studenten behoefte te hebben aan gestructureerde training door docenten die hen niet alleen de juiste handelingen leren maar ook in toenemende mate de bijbehorende bevindingen en mogelijke ziektebeelden. In latere jaren, wanneer studenten coschappen lopen in het ziekenhuis, blijkt dat de mate van begeleiding en aansturing door artsen vaak te wensen overlaat. Desondanks leren studenten veel, doordat zij verantwoordelijkheid krijgen om zelfstandig het lichamelijk onderzoek bij patiënten uit te voeren en abnormale bevindingen in de praktijk leren herkennen.

Trefwoorden:

medisch onderwijs, lichamelijk onderzoek, diagnose

“Early School Leaving in the Netherlands; a multi disciplinary study of risk and protective factors explaining early school-leaving”

Ondanks een afname van het aantal voortijdig schoolverlaters in de afgelopen jaren, had in 2012  8,5 procent van de 18 tot 24 jarigen in Nederland geen startkwalificatie (een diploma op havo, vwo of mbo-2 niveau). In dit proefschrift wordt een aantal factoren beschreven die van invloed zijn op voortijdig schoolverlaten. Voortijdig schoolverlaten is een proces dat al op jonge leeftijd begint. Achterblijvende schoolprestaties, een gebrek aan motivatie, laagopgeleide ouders, het op twaalfjarige leeftijd hebben van vrienden die zelf ook voortijdig schoolverlater worden en onderwijs volgen aan categorale vmbo-scholen, blijken goede voorspellers van voortijdig schoolverlaten. Dit werpt de vraag op of interventies en preventieve maatregelen niet al op jongere leeftijd gedurende het basisonderwijs moeten worden ingezet.

Trefwoorden:

voortijdig schoolverlaten, preventieve maatregelen

“Application of Bioimpedance to study body composition in dialysis patients”

"Muscarinic M1 receptor modulation of cognition using a translational approach; Relevance for dementia and schizophrenia"

Bij farmacologisch onderzoek wordt gebruik gemaakt van middelen die tijdelijk een verstoring van cognitieve functies teweegbrengen. Deze middelen worden gebruikt om cognitieve afwijkingen die voorkomen bij neuropsychiatrische ziekten in gezonde proefdieren en proefpersonen te simuleren. Het middel scopolamine wordt in deze context veel toegepast. Echter, dit gaat helaas gepaard met bijwerkingen. Uit het huidige proefschrift blijkt dat biperiden, een middel dat qua werking op scopolamine lijkt, mogelijk een beter model zou kunnen zijn voor het tijdelijk opwekken van cognitieve afwijkingen, met name op het gebied van geheugen. Ook lijken cognitieve stoornissen na inname van biperiden meer vergelijkbaar te zijn met de ziekte van Alzheimer dan met schizofrenie.

Trefwoorden:

acetylcholine, cognitie, aandacht, geheugen, Alzheimer, schizofrenie

“Adrenocortical Carcinoma”

“Paneth Cells; cornerstones of the small intestinal”

“Energy Poverty Measurement and Rural Energy Markets in Pakistan”

“Zonder zon groeit er niets”

“Elucidating the underlying mechanisms of inflammation caused by perinatal asphyxia and chorioamnionitis”

Perinatale asfyxie en chorioamnionitis zijn beide belangrijke neonatale complicaties die kunnen leiden tot ernstige orgaanafwijkingen en zelfs neonatale sterfte. In dit proefschrift is gekeken naar de onderliggende mechanismen van inflammatie bij deze complicaties om zo tot nieuwe inzichten en behandeltherapieen te komen.
Er werd een belangrijk verband aangetoond tussen de productie van cytokines, ceramides en het ontstaan van celdood na foetale asfyxie.  Deze interactie kan een belangrijke rol spelen in neuroprotectie. Verder is aangetoond dat prenatale complicaties zoals chorioamnionitis kunnen leiden tot lever inflammatie met verstoringen in het lipide metabolisme als gevolg.

Trefwoorden:

Perinatal asphyxia, fetal asphyxia, chorioamnionitis, inflammation, liver, brain

“Further optimization of sacral neuromodulation therapy”

“Natural Resources, Innovation and Export Growth; the wine industry in Chile and Argentina”

“Free Can Catch Me; Empirical Studies on the Effects of Premium and Free Trial Promotions on Consumer Behavior”

“The structure and Organisation of EU Law in the Field of Direct Taxes”

Al 30 jaar hebben Europese regels sterke invloed op nationale belastingen op inkomsten en vermogen van personen en bedrijven. Het is echter niet Brusselse wetgeving, maar de rechtspraak van het Europese Hof van Justitie die soms een gat van enkele miljarden euro’s slaat in de nationale begrotingen van de 27 lidstaten van de EU. Dit proefschrift onderzoekt met behulp van de netwerkwetenschap het systeem van regels dat het Hof heeft ontwikkeld. Hoewel sommigen deze Europese controle als een ondemocratische inbreuk op de nationale soevereiniteit beschouwen, concludeert dit onderzoek dat het Hof het legitieme recht van lidstaten om binnen hun nationale grenzen belasting te heffen consequent respecteert.

Trefwoorden:

belastingen, Europese Unie, complexe netwerken, rechtspraak

“Innovation determinants and innovation as a determinant: evidence from developing countries”

“Communication in Dermatology; a focus on Connexin26”

“Growth versus inflammation; lung development after antenatal inflammation and corticosteroids”

In de westerse wereld wordt 5-13% van alle kinderen te vroeg geboren, vóór 37 weken zwangerschapsduur. Vroeggeboorte wordt vaak veroorzaakt door een bacteriële infectie in de baarmoeder. De meest voorkomende aandoening bij deze babies is bronchopulmonale dysplasie (BPD), een ongeneeslijke afwijking in de longgroei waardoor ze niet genoeg zuurstof in hun lichaam krijgen. Het is dus bekend dat baarmoederinfecties vaak leiden tot de ontwikkeling van BPD, maar hoe dit precies gebeurt, is onduidelijk. In dit proefschrift is onderzocht hoe bacteriële infecties de longontwikkeling beïnvloeden, zodat er in de toekomst nieuwe therapieën ontwikkeld kunnen worden om BPD te genezen of zelfs te voorkomen.

Trefwoorden:

Vroeggeboorte, chorioamnionitis, bronchopulmonale dysplasie (BPD), antenatale corticosteroïden, longontwikkeling

“Solution-focused support of people with intellectual disabilities”

Doel van deze dissertatie was om de effecten te onderzoeken van oplossingsgerichte therapie (OT) met cliënten met verstandelijke beperkingen (VB), en van oplossingsgericht coachen (OC) van begeleiders van mensen met VB. Cliënten die OT ontvingen en begeleiders die OC ontvingen, werden vergeleken met cliënten en begeleiders die respectievelijk regulier begeleid en  gecoacht werden. Na OT, bereikten vrijwel alle OT-cliënten hun therapiedoelen en verbeterden hun psychologisch en sociaal functioneren, en hun veerkracht. Na OC, benaderden begeleiders hun teamdoelen en verbeterden het proactief denken van teams en de kwaliteit van de client-begeleider-relaties. De competentiegerichte  OT/OC-benadering werd positief gewaardeerd door cliënten en begeleiders.

Trefwoorden:

oplossingsgerichte therapie en coaching, verstandelijke beperking

“Enterprise software and video games: an Empirical analysis”

Bedrijfssoftwaresystemen zijn bedrijfsbrede series van bedrijfssoftware die gewijd zijn aan bijzondere procesintegratie dwars door de waardeketen en die de bedrijfsresultaten in vele aspecten moeten verhogen. Engelstätter toont aan dat bedrijven die bedrijfssystemen invoeren stijgingen in innovatieresultaten realiseren voor wat betreft proces-, product- en dienstverleningsinnovaties. Daarnaast blijken bedrijfssoftwaresystemen gerelateerd aan stijgingen in arbeidsproductiviteit.

Deze dissertatie bevestigt ook aanhoudende ICT-innovaties, d.w.z. eerdere successen in ICT-innovaties leiden tot nieuwe ICT-innovaties. De dissertatie beschrijft verder software voor ontspanning en amusement en onderzoekt of het spelen van videospellen leidt tot een afname van misdaad in het algemeen en van gewelddadige criminaliteit in het bijzonder. Gewelddadige videospellen blijken geen enkel effect te hebben op misdaadcijfers.

Trefwoorden:

bedrijfssoftwaresystemen, prestaties, innovatie, spelen van videospellen, misdaad

“The Perspectives Method”

Rivierbeheer is mensenwerk en kan op verschillende manieren vorm krijgen. Wat wij momenteel de beste manier vinden, hangt ondermeer af van ons perspectief. Dit perspectief kan echter veranderen waardoor ook ons idee over goed rivierbeheer en draagvlak voor oplossingsrichtingen verandert. De vraag is dus: hoe kunnen we meer grip krijgen op maatschappelijke perspectiefverandering? En is er een strategie die onder alle toekomstige perspectieven draagvlak behoudt? Hoe definiëren we een dergelijke strategie? Offermans concludeert onder meer dat het huidig waterbeleid te eenzijdig gericht is op controle en regulering, wat vooral past binnen het zogenaamde ‘Hierarchistisch perspectief’. Dat kan negatieve gevolgen hebben voor het draagvlak voor het beleid, onder bijvoorbeeld mensen met een ‘Fatalistisch perspectief’, die meer gericht zijn op de plezierfunctie van water en rivieren. Om voorts ook ‘Egalitairen’ en ‘Individualisten’ te vriend te houden, zijn natuurlijkere inrichting en een snufje innovatie belangrijke ingrediënten voor duurzaam lange termijn waterbeheer.

Trefwoorden:

rivierbeheer, maatschappelijk perspectief

"Bundeling van omgevingsrecht"

Het Nederlandse omgevingsrecht bestaat uit duizenden regels op het gebied van milieu, ruimtelijke ordening, natuur en water. Deze regels zijn versnipperd over honderden verschillende wetssystemen. Daardoor raken zelfs specialisten het overzicht kwijt. Het overzicht zou wellicht kunnen worden hersteld door het omgevingsrecht opnieuw te ordenen door bundeling. Maar hoe? In het onderzoek zijn vijf vragen ontwikkeld aan de hand waarvan kan worden vastgesteld of bundeling verantwoord is. De aanbevelingen voor regelgevers en wetgevingsjuristen zijn zeer actueel omdat het kabinet Rutte II op dit moment bezig is met de ontwikkeling van een Omgevingswet en een Wet natuurbescherming.

Trefwoorden:

omgevingsrecht, bundeling, omgevingswet

“In touch with life; investigating epistemic practices in the life sciences from a hand-on perspective”

Biokunstenaars schilderen niet met verf, maar kweken levende beelden van dierlijke cellen. Ze maken performances met modelorganismen en interactieve installaties met genetisch gemodificeerde bacteriën. Ze werpen hiermee niet alleen ethische vragen, maar ook esthetische vragen op: biokunstenaars verkennen de nieuwste technologieën om leven vorm te geven en doen daarmee ook ‘hands-on’ onderzoek naar de eigenaardige manieren waarop de levenswetenschappen ons met leven in aanraking brengen.

Dit proefschrift keert terug naar het beginpunt van de moderne epistemologie toen René Descartes eigenhandig experimenteerde op menselijke lichamen en hierin de basis vond voor zijn beroemde Meditaties (1641). Deze studie onderzoekt hoe hedendaagse artistieke praktijken ons inzicht kunnen geven in kentheoretische vragen over de verhouding tussen contemplatie en manipulatie sinds de opkomst van de nieuwe experimentele wetenschap in de 17e eeuw.

Trefwoorden:

biokunstenaars, technologie, levenswetenschappen, filosofie 

“Next-generation text-mining applied to toxico-Genomics data analysis”

Dit proefschrift beschrijft hoe de interpretatie van toxicogenomicsdata vergemakkelijkt kan worden met behulp van informatie uit de wetenschappelijke literatuur. Toxicogenomics (nieuwe technologieën in de toxicologie, gebaseerd op de kennis van het genoom) wordt gezien als een veelbelovende techniek om dierproeven te verminderen. Eén van de conclusies in dit proefschrift luidt dat een specifieke text-mining methode (concept profile matching) gebruikt kan worden om chemische informatie te koppelen aan experimentele data om toxische effecten in een zeer vroeg stadium te identificeren. Dit is een belangrijke stap in de richting van het verminderen van het gebruik van proefdieren in het ontwikkelen van nieuwe medicijnen.

Trefwoorden:

toxicogenomics, data, text-mining

“Impact of chronic stress exposure and pharma-logical intervention on a mouse model of Alzheimer’s disease”

“Pragmatic constructions; simulation and the vulnerability of technological cultures”

Watermanagement en weg- en waterbouw in Nederland zijn sterk afhankelijk van het gebruik van simulaties en modellen voor het omgaan met verscheidene risico’s, zoals overstromingen en dijkbreuken. Deze afhankelijkheid van simulaties en modellen kan echter ook risico’s met zich meebrengen vanwege de aannames, onzekerheden en blinde vlekken die gepaard kunnen gaan met het toepassen van simulatie. 
Op basis van interviews en observaties in relatie tot het gebruik van simulaties en modellen in hydrologie, hydrodynamica, geotechniek en ecologie bestudeert deze dissertatie hoe simulaties en modellen kennis van risico’s meer of minder zichtbaar maken en in hoeverre hun toepassing hedendaagse samenlevingen vatbaar maakt voor risico’s.

Trefwoorden:

watermanagement, weg- en waterbouw, simulaties, risico’s

"Our World in Words; the business implications of word use in online conversations"

Met de sterke groei van online conversaties op basis van tekst worden bedrijfsmodellen steeds vaker gereorganiseerd ten behoeve van het incorporeren en managen van online klantconversaties. Maar het managen van online klanten en hun conversaties is verre van gemakkelijk. Dit onderzoek biedt inzicht in de relatie tussen het gebruik van woorden en de perceptie en het gedrag van de online converserende klanten, maar ook in de impact van dit gebruik op het publiek. Het onderzoek toont aan dat woordgebruik de sleutel is tot het begrijpen en managen van online klantconversaties. In diezelfde lijn doet het onderzoek specifieke suggesties aan managers die zich bezighouden met het managen van gebruiker-communities en online verkoopsites, zoals het beoordelen van de sociale integratie van community-leden door text mining en het bestuderen van hun linguïstische stijl.

Trefwoorden:

online conversaties, woordgebruik, sociale integratie

“Risks for dysregulated appetite – Texture, stress, food reward and inhibition -”

“Improving the outcome of liver surgery; towards scarless treatment of liver lesions”

Dit proefschrift behandelt de verbetering van chirurgische zorg bij patiënten met een leverafwijking. De doelstelling was om de huidige behandelingen van zeldzame afwijkingen van de lever te evalueren, nieuwe technieken te onderzoeken voor de behandeling van levensbedreigende bloedingen van leverafwijkingen en minimaal invasieve ofwel laparoscopische chirurgie te onderzoeken in combinatie met  zorgprotocollen rondom de operatie. Drie thema’s zijn hiervoor onderzocht: chirurgische behandeling van echinokokkose (infectie van de lever), embolisatie (afsluiting van bloedvaten) van goedaardige levertumoren (leveradenomen) en kijkoperaties voor levertumoren (laparoscopie). De belangrijkste conclusies van het onderzoek zijn dat embolisatie een levensreddende behandeling kan zijn voor bloedingen vanuit de lever en dat laparoscopische leveroperaties bijdragen aan een korter ziekenhuisverblijf, zeker in combinatie met een versneld herstelprogramma.

Trefwoorden:

leverafwijking, operaties, embolisatie, laparoscopie

"Coping after acquired brain injury; road to adaptation"

Ieder mens heeft een eigen copingstijl ofwel een manier van omgaan met stressvolle situaties. Na een hersenletsel moet de getroffene,  maar ook diens naaste omgeving, (leren) omgaan met de veelal blijvende gevolgen van het letsel. Deze gevolgen kunnen het dagelijks leven negatief beïnvloeden. Uit dit onderzoek is gebleken dat patiënten na een hersenletsel geneigd zijn problemen eerder te vermijden dan actief naar oplossingen te zoeken. Verder is gebleken dat patiënten met actievere stijlen een hogere kwaliteit van leven ervaren. Het aanleren van actieve copingstijlen zou dan ook een belangrijke plaats in de behandeling moeten innemen.

Trefwoorden:

hersenletsel, kwaliteit van leven, coping, revalidatie