16 nov
13:00

Promotie Merel Rosemarie Aberle

Promotores: Prof. dr. S.W.M. Olde Damink, Prof. dr. F.J. van Schooten

Co-promotores: Dr. S. S. Rensen, Dr. R. M. van Dam

Trefwoorden: Alvleesklierkanker, gepersonaliseerde behandeling, lichaamsstamenstelling, cachexie, sarcopenie, tumor organoiden


"Shifting Perspectives From Tumor To Patient: Combining patient and tumor phenotyping to predict response and personalize treatment in pancreatic cancer"

Alvleesklierkanker is een van de meest dodelijke vormen van kanker. De prognose van deze ziekte is erbarmelijk; na 5 jaar leeft nog maar slechts 9% van de patiënten. Er is daarom veel verbetering nodig in de behandeling van alvleesklierkanker. Een van de manieren om de behandeling te verbeteren is door personalisatie (“personalized medicine”). Dit proefschrift beschrijft welke factoren de behandeling van alvleesklierkanker beïnvloeden, en kijkt daarbij specifiek naar factoren vanuit de patiënt in tegenstelling tot vanuit de tumor. In het eerste deel van het proefschrift wordt beschreven hoe lichaamssamenstelling de overleving van kanker beïnvloedt. Zo is er bekend dat patiënten met cachexie, een syndroom van gewichts- en spierverlies, minder lang leven. Dit proefschrift toont aan dat patiënten met spierverlies ook meer complicaties van chemotherapie ondervinden. De dosis van de chemotherapie moet daarom worden aangepast aan de spiermassa, in plaats van het gewicht van patiënten. Verder zijn er indicaties dat patiënten met cachexie minder goed reageren op chemotherapie. Om dit te onderzoeken zijn tumorcellen van patiënten met alvleesklierkanker verzameld en als speciale “organoïden” in het laboratorium gekweekt. Het tweede deel van dit proefschrift beschrijft onder andere hoe deze organoïden gebruikt kunnen worden om tumor karakteristieken te onderzoeken. Bijvoorbeeld door ze te analyseren met massaspectrometrie, te bekijken of immuuncellen ze kunnen aanvallen, en door te onderzoeken hoe goed chemotherapie op de cellen werkt. Dit alles wordt uiteindelijk in dit proefschrift gebruikt om te onderzoeken of tumor cellen van patiënten met alvleesklierkanker die cachexie hebben minder goed reageren op chemotherapie. Hiermee wordt aangetoond dat organoïden van patiënten met weinig vetmassa slechter reageren op chemotherapie. De resultaten van dit proefschrift kunnen een aanzet geven voor het personaliseren van de behandeling van alvleesklierkanker met zicht op zowel de tumorkarakteristieken als de patiënt.

Klik hier voor het volledige proefschrift.

Klik hier voor de livestream.

Lees ook