Made in Maastricht: Joep van Agteren
Al zijn bijbanen tijdens zijn studietijd in Maastricht brachten Joep van Agteren (30) iets. Het meest waardevolle is ongetwijfeld zijn vriendin Nicola die hij via zijn werk voor het Erasmus Student Network (nu: International Student Network) leerde kennen. Na afloop van haar buitenlandervaring aan de UM besloot hij eind 2014 mee te gaan naar haar thuisland: Australië. Daar woont en werkt hij tegenwoordig in Adelaide, dat hij omschrijft als ‘een soort groot Maastricht’. Een (telefoon)gesprek over de waarde van ‘intervention mapping’, visum-bureaucratie en de ‘shit-sandwich’.
Joep van Agteren volgde aan de UM de bachelor Psychology and Neuroscience en deed daarna de master Health and Social Psychology. In 2013 studeerde hij af. Sinds juni 2017 werkt hij bij het onafhankelijke South Australian Health & Medical Research Institute (SAHMRI) en is daarnaast verbonden aan de Flinders University. In 2012 publiceerde hij met een vriend ook het boek ‘Je diploma in 100 pagina’s’, met studietechnieken voor studenten. “Heel leerzaam, hoe professionals naar je teksten en bijvoorbeeld doelgroepen kijken.”
De arbeidsmarkt in Adelaide is vrij krap, vertelt Joep van Agteren halverwege het gesprek. Hij moest in het begin dan ook wat bijbaantjes aanpakken, van werken achter de bar tot poetsen op een festival, voor hij zijn eerste ‘echte’ baan vond. “In een ziekenhuis werkte ik twee jaar als onderzoeker op de afdeling longgeneeskunde. Tijdens mijn studie Psychologie was me niet zo duidelijk hoe de onderzoeksmethoden verschillen tussen de medische wereld en de psychologie.” Hoewel zeer leerzaam, besloot hij te zoeken naar een baan die inhoudelijk beter aansloot op zijn studie-expertise: mentale gezondheidskunde.
Combi onderzoek en toepassing
Sinds juni 2017 werkt hij bij het South Australian Health & Medical Research Institute (SAHMRI), waar hij inmiddels een klein team van jonge onderzoekers leidt in het ‘Wellbeing & Resilience Centre’. “We richten ons op mensen die niet lekker in hun vel zitten, maar die niet dermate ernstige klachten hebben dat een gang naar de psycholoog nodig is. Dat is een groot deel van de bevolking. We onderzoeken waarmee ze kampen, welke psychologische constructen eraan ten grondslag liggen en we ontwikkelen ook trainingen die mensen hier kunnen volgen. De combinatie onderzoek doen en toepassingen ontwikkelen, sprak me erg aan.”
Completer wereldbeeld
Geboren in Geleen koos hij destijds voor de UM omdat hij zijn intensieve handbaltrainingen dan bij zijn eigen club kon voortzetten. “En dat ik niet alleen maar in collegebanken hoefde te zitten, sprak me ook meteen aan.” Toen het handballen stopte, zocht hij naar een andere nevenactiviteit, “want ik houd mezelf graag bezig.” Via een vriendin kwam hij bij de studentenuitwisselingsorganisatie ESN terecht. Hij was zelfs twee jaar voorzitter van de landelijke organisatie. “Ik vond het altijd interessant om met mensen uit andere culturen om te gaan. Ze staan vaak heel anders in het leven en dat bood mij een completer wereldbeeld.”
Genieten van vrije tijd
Ondanks zijn ruime ervaring met andere culturen, was de overstap naar Australië niet 100% een ‘appeltje-eitje’. “Australië wordt misschien gezien als een westerse enclave in een Aziatisch werelddeel, maar er zijn toch best wat cultuurverschillen met Nederland. Als Limburger ben ik al minder direct dan sommige mensen uit de Randstad, maar hier word ik gezien als ‘superdirect’. Ik pas mijn communicatiestijl hier aan om het prettig te houden en niet de indruk te wekken dat ik mijn mening wil doorduwen.” Ook feedback geven doe je in Australië het beste volgens de ‘shit-sandwich’-methode, vertelt hij. “Eerst iets positiefs, dan het negatieve en dan weer iets positiefs.” Maar hij past zich met liefde aan en geniet vooral van de vele Australische vrienden. “Ik leer van hen wat meer rust te nemen na het werk; ze genieten hier erg van de vrije tijd.”
Bewijzen dat je relatie echt is
Pas een maand geleden kreeg hij het bericht dat hij een permanente verblijfsvergunning krijgt. Het papierwerk dat daar jarenlang aan vooraf ging, vond hij niet zozeer moeilijk, maar wel intensief. “Je moet zelfs fotocollages van je sociaal leven maken en als je een uitnodiging voor een bruiloft krijgt, maak je een foto van de envelop die aan jou en je partner is geadresseerd, om te bewijzen dat je relatie echt is.” Hoewel hij zich als een vis in het water voelt in het mooie Adelaide, voelt hij zich ook nog helemaal Nederlander. “Nu.nl is mijn beste vriend geworden”, lacht hij. “En als er een grote politieke gebeurtenis aankomt, zit ik met mijn Nederlandse vrienden flink te appen.” Ook gaat hij af en toe een hapje eten met een Nederlandse collega, die ook aan de UM studeerde. “Dan praten we over het thuisland en de familie. Het is fijn om op de hoogte te blijven van wat daar speelt.”
Keimooie tijd in Maastricht
Zijn tijd in Maastricht, van 2006 tot 2014, omschrijft hij als ‘keimooi’. Naast het ESN-werk had hij ook bijbaantjes bij het Studenten Service Centre en bijvoorbeeld de Maastricht Students blog. “Daar leerde ik hoe een universiteit werkt. En uit mijn studie haal ik ook nog steeds veel. Het vak ‘intervention mapping’, van prof. Gerjo Kok, vond ik destijds minder interessant, maar in mijn werk zie ik nu heel goed waarom het belangrijk is interventies op die manier te ontwikkelen. Die kennis wordt hier echt gewaardeerd.” Nicola en Joep willen graag nog wat meer van de wereld zien en houden alle opties open, maar in principe is oud worden in het bourgondische Adelaide wel een optie. Met wijngaarden en strand op een half uur rijden, kun je ze daar geen ongelijk in geven.
Door Femke Kools, september 2018