Wetenschapsagenda september 2010

“Essays on Bargaining and Claim Problems”

Deze dissertatie onderzoekt normatieve, strategische en psychologische aspecten van onderhandelen en faillissementsproblemen met gebruikmaking van theoretische en experimentele methoden.

De dissertatie toont aan dat in geval van faillissement en als claims bekend zijn, compensaties van crediteuren in verhouding tot hun claims niet alleen normatief aantrekkelijk is, maar ook een stabiele resultaat is als bedrijven de faillissementsregeling mogen kiezen om investeerders aan te trekken. Wanneer claims echter oncontroleerbaar zijn, is de gelijke verdeling van het overgebleven kapitaal het stabiele resultaat van een eenvoudig toewijzingsprobleem. De dissertatie toont ook aan dat onderhandelen over een gezamenlijk geproduceerd overschot sterk wordt beïnvloed door informatie over de relatieve prestaties van teamleden en de willekeurigheid in the productieproces. Belangrijk is dat deze effecten worden bemiddeld door immateriële subjectieve rechten die onderhandelaars ontlenen via het productieproces.

Trefwoorden:

claims, faillissementsproblemen

“Molecular imaging of large arteries by ultrasound; Potentials and pitfalls”

De oorzaak van hart- en vaatziekten is vaak atherosclerose (aderverkalking). Een opengescheurde atherosclerotische plaque veroorzaakt bloedstolsels (trombi) die een hart- of herseninfarct tot gevolg kunnen hebben. Met ultrageluid (echografie) kan men een atherosclerotische plaque laten zien. Het is echter nog niet mogelijk om daarmee de kans op scheuren te bepalen. Een nieuwe ontwikkeling maakt gebruik van moleculaire beeldvorming, waarbij met een contrastmiddel de aanwezigheid van atherosclerose-specifieke moleculen, die een rol kunnen spelen bij het scheuren, gevisualiseerd worden. Dit proefschrift beschrijft een methode om een plaque in beeld te brengen met behulp van witte bloedcellen die geladen zijn met een ultrageluidcontrastmiddel. Aangetoond wordt dat de geladen bloedcellen met ultrageluid in de bloedstroom detecteerbaar zijn en dat het contrastmiddel geen invloed heeft op het rol- en hechtgedrag aan de geactiveerde vaatwand. Deze nieuw verworven kennis is essentieel voor de ontwikkeling van doelgerichte diagnostiek.

Het onderzoek is financieel gesteund door De Nederlandse Hartstichting

Trefwoorden:

moleculaire beeldvorming, ultrageluid, contrastmiddelen

“Union democracy and the challenge of globalisation to organised labour in Ghana”

In Ghana bestaat een van de strategieën van vakbonden voor het bestrijden van de uitdagingen van globalisering uit het vernieuwen van vakbondsstructuren en zo het lidmaatschap van vrouwen en werkenden in de informele economie te bevorderen. Interne democratie in vakbonden is afhankelijk van het vermogen van de leden, onafhankelijk van hun achtergrond, om toegang te krijgen tot de machtsmogelijkheden die de vakbonden hen biedt voor het verdedigen van hun arbeidsrechten. De constructie van het vakbondslidmaatschap rond mannelijke werkenden in de formele economie biedt vrouwen en leden in de informele economie weinig toegang tot machtsmogelijkheden van de vakbond zoals onderwijs, subgroepautonomie en deelname aan vakbondsbestuur. Het onvermogen van vakbonden in Ghana om solidariteit tussen vrouwen en leden in de formele en informele economie te bevorderen, had niet alleen invloed op de toegang van leden tot machtsmiddelen, maar ook het vakbondspotentieel om de uitdagingen van globalisering op de werkplek en daarbuiten te bestrijden. 

Trefwoorden:

vakbondvernieuwing, interne democratie, globalisering, democratie op basis van geslacht, informele economie

“Methodological and Conceptual Challenges of Evaluating the Impact of Development Interventions”

Twijfel omtrent het nut van ontwikkelingssamenwerking.heeft in de afgelopen jaren geleid tot een toename in rigoureus effectonderzoek. ‘Rigoureus’ wordt echter ten onrechte door velen gelijkgesteld aan de toepassing van gerandomiseerde experimenten.

Dit proefschrift onderscheidt drie belangrijke categorieën van uitdagingen in effectonderzoek: afbakening, attributie versus verklaring, en praktische implementatie. Een reflectie omtrent deze zaken, en niet zozeer een bepaalde methode, vormt de basis voor rigoureus onderzoek. Binnen dit kader illustreren de verschillende deelstudies de volgende aspecten: de beperkingen en het potentieel van gerandomiseerde experimenten; het belang van een beleidstheoretisch perspectief in effectonderzoek; en het belang van combineren van geschikte methoden.

Trefwoorden:

ontwikkelingssamenwerking, effectonderzoek

“Cognition and depression after stroke; course and interaction”

In deze studie werden depressieve klachten en cognitie na een beroerte onderzocht, alsmede hun beloop in de tijd en interactie met elkaar. Een cohort van 190 patiënten werd een jaar lang gevolgd en onderzocht op depressie na 1, 3, 6, 9 en 12 maanden, een ander cohort van 194 mensen werd gedurende twee jaar gevolgd en kreeg een volledig neuropsychologisch onderzoek na 1, 6, 12 en 24 maanden. Depressieve klachten na een beroerte bleken vaak samen te hangen met de beroerte. In de helft van de gevallen trad de depressie in de eerste drie maanden na de beroerte op en eenderde hiervan herstelde binnen enkele weken. In ernstiger gevallen kunnen klachten terugkeren of een chronisch beloop krijgen. Patiënten met executieve functiestoornissen (stoornissen in gedrag, emotie en denken) hebben een slechtere prognose.

Trefwoorden:

beroerte, depressieve klachten

“Sacral Neuromodulation in patients with faecal incontinence”

Faecale incontinentie is een veel voorkomende maar complexe aandoening met hoge kosten voor de patiënt en de gemeenschap. Naast een grote psychische belasting heeft het een enorm sociaal invaliderend aspect dat diepgaande gevolgen heeft voor het welzijn van de patiënt. In de huidige thesis wordt de toepasbaarheid, veiligheid, haalbaarheid en het mogelijke werkingsmechanisme van sacrale neuromodulatie (SNM) als behandeling voor faecale incontinentie samengevat. Na 10 jaar klinische ervaring met SNM in ons ziekenhuis kunnen we concluderen dat SNM een effectieve   behandeling is voor functionele darmklachten, met name bij patiënten met faecale incontinentie.

Trefwoorden:

faecale incontinentie, behandeling, sacrale neuromodulatie

“Interpretation of diagnostic test results: Pretest expectations, test interpretation and management decisions in routine general practice”

“The European Union and its Member States: Organized Hypocrisy?”

“Virtual Worlds, Real Healing”

Virtual Reality (VR) is een geavanceerde vorm van interface tussen mens en computer die gebruikers op een naturalistische manier in staat stelt tot interactie met en opgaan in een door de computer gegenereerde omgeving. Ongeveer twintig jaar geleden begonnen psychologen VR te gebruiken voor de behandeling van verschillende psychologische afwijkingen en daarbij maakten ze gebruik van de mogelijkheid die VR bood om volledig beheerste omgevingen te creëren waarin patiënten kunnen worden blootgesteld aan angststimuli onder direct toezicht van hun therapeuten.

Deze dissertatie richt zich op enkele zeer recente experimentele onderzoeken om zo de kenmerken van VR as klinisch middle voor de behandeling van stress en angst te bestuderen.

De resultaten zijn zeer veelbelovend: VR blijkt effectief als realiteit voor het ontlokken van cognitieve en emotionele reacties bij mensen, en het schijnt een goed middel te zijn om personen te helpen bij het omgaan met stressvolle situaties. 

Trefwoorden:

virtual reality, stress, angst

“Learning and Innovation under Changing Market Conditions: the Auto Parts Industry in Mexico”

Dit onderzoek wijst erop hoe belangrijk het is om de rol te begrijpen die traditionele gewoonten en gebruiken (d.w.z. passieve verwerving van nieuwe technologieën, gebrek aan impliciete leerinspanningen, zwakke investeringen in machines en apparatuur) spelen bij het vormen van een industrie. Het onderzoek bekijkt ook hoe instellingen (in de vorm van beleid) veranderingen (of versterkingen) kunnen realiseren in deze gewoonten en gebruiken. Het toont aan dat zonder doelgerichte interventie ter bevordering van leren, het beleidsstelsel op zichzelf niet genoeg is om te verzekeren dat technologisch leren en capaciteitsvorming plaatsvinden. Daarom is lokaal bouwen aan capaciteit en creëren van een institutioneel stelsel dat innovatie ondersteunt de enige manier waarop leren en capaciteitsontwikkeling kunnen worden bevorderd.

Trefwoorden:

innovatie, auto-onderdelenmarkt Mexico, tradities

“Technical Change, Competitiveness and Poverty Reduction: A study of the Ghanaian Apparel Industry”

Voor het bieden van een leidraad voor toekomstige beleidsplanning en -formulering op het gebied van technologie, industrie en armoedebestrijding levert dit onderzoek bewijs van wijdverbreide technische inefficiënties en technische verandering in MKB’s in de kledingproducerende industrie in Ghana. Een enquête onder 140 bedrijven vertoont lichte tekenen dat zij de best practice bedrijven aan het inhalen zijn, zelfs met stijgende toepassing van nieuwe technologieën. Niveaus van armoede/ontbering blijven hoog onder kledingproducerende bedrijven, omlaag van 41.8 procent in 2002 tot 34.2 procent in 2007. Het onderzoek relateert de vermindering van armoede aan verhoogde output en stelt duurzamere en meer omvattende beleidsmaatregelen voor om de productiviteitsgroei een impuls te geven door middel van beter opgeleide arbeidskrachten en geautomatiseerde productieprocessen om technische inefficiënties het hoofd te bieden. Vooruitgang vereist goed bestuur en werkbare internationale handelsregels om verandering te brengen in de huidige prestatieniveaus van de textiel-/kledingindustrie in Ghana. 

Trefwoorden:

technische verandering, concurrentievermogen, armoedebestrijding, kledingindustrie, Ghana

“Pension rights, human capital development and well-being”

Dit proefschrift onderzoekt in welke mate hervormingen van pensioenstelsels een effect hebben op trainingsparticipatie, de geleverde inspanning op het werk, het welzijn en de mentale gezondheid van oudere werknemers. Het onderzoek toont aan dat het verlagen van pensioenuitkeringen (afschaffing prepensioenregeling in de publieke sector) een substantieel en persistent negatief effect heeft op de mentale gezondheid en het welzijn van werknemers. Bovendien is de werkinzet lager onder werknemers met versoberde pensioenrechten die een sterke vergeldingsdrang hebben. De daling in welzijn wordt veroorzaakt doordat werknemers zich oneerlijk behandeld voelen en zichzelf sterk vergelijken met degenen die hun oude pensioenrechten behouden.

Trefwoorden:

versoberde pensioenrechten, menselijk kapitaal, welzijn

“Innovation in Car Mobility; co-evolution of demand and supply under sustainability pressures”

“On European Antitrust Enforcement”

“Perinatal modulators of respiratory outcome after preterm birth”

Tien procent van alle kinderen wordt te vroeg geboren. Vroeggeboorte verhoogt het risico op overlijden en ziekte, waaronder chronische longschade. In longvloeistof van beademde vroeggeborenen werden veranderingen gevonden die longschade kunnen voorspellen en deels verklaren. Verder werden kinderen onderzocht die geboren werden na een baarmoederontsteking, de hoofdoorzaak van vroeggeboorte. Er zijn aanwijzingen dat zij beter behandeld kunnen worden door verhoogde dosering en uitgebreidere toepassing van medicijnen die in de praktijk al gebruikt worden. Hierdoor kan het risico op ziekte en overlijden sterk afnemen. Dit toont aan dat vroege voorspelling van ziekte en specifieke behandeling kunnen bijdragen aan een betere toekomst voor vroeggeborenen.

Trefwoorden:

vroeggeboorte, (chronische) longschade

“Modelonzekerheid en Waardering”

“Melatonin for sleep problems in individuals with intellectual disabilities: A study into its effectiveness and clinical aspects”

Melatonine is een geneesmiddel dat het slaap-waakritme reguleert.

Dit proefschrift onderzocht de werking van melatonine bij verstandelijk gehandicapten met langdurende slaapproblemen. Bij hen worden slaapproblemen namelijk vaak veroorzaakt door een stoornis in het eigen melatonine ritme, bij niet verstandelijk gehandicapten spelen vaak andere factoren (zoals stress bijvoorbeeld) een rol. Melatonine bleek niet alleen effectief bij de behandeling van in- en doorslaapproblemen, maar had ook een gunstig effect op gedragsproblemen overdag. Agressief gedrag als slaan, bijten en vernielen nam af. Opmerkelijk was dat bij sommige patiënten de slaapproblemen tijdens de behandeling na enkele weken terugkeerden door een te trage afbraak van melatonine. Geadviseerd wordt om een behandeling met melatonine uitsluitend te beginnen nadat (in speeksel) het tijdstip is vastgesteld waarop de eigen melatonine productie op gang komt.

Trefwoorden:

verstandelijk gehandicapten, slaapproblemen, melatonine, gedragsproblemen

“Brain Sterol Metabolism – Modulating Alzheimer’s Disease”

Door de verwerking van cholesterol (turnover) in de hersenen van Alzheimer-muizen te stimuleren (dmv medicatie) kan de cognitieve achteruitgang die de ziekte kenmerkt, omgekeerd worden, zo blijkt uit dit proefschrift. Ook bleek dat de natuurlijke stimulatie van de cholesterol turnover, met plantensterolen, leidt tot een onomkeerbare opgestapeling van deze plantensterolen in de hersenen van muizen, die in gezonde muizen de normale functies van de hersenen niet beïnvloed. In een Alzheimer celmodel werd echter wel gevonden dat plantensterolen de productie verminderen van de toxische peptides die de ziekte van Alzheimer karakteriseren.

Dit proefschrift biedt een stevige basis voor verdere studies naar de modulatie van het hersenen-sterol-metabolisme in de preventie en behandeling van de ziekte van Alzheimer. Dieetinterventie kan hierin een belangrijke rol spelen.

De studie werd financieel ondersteund door een Marie Curie early stage training site fellowship beurs (MEST-CT-2005-02058)

Trefwoorden:

Alzheimer, cholesterol, plantsterol, brein, cognitie

“Monte-Carlo Tree Search”

“Unity in Diversity: studies on Micro and Macro Panel Data Sets”

Door verbeteringen in de informatietechnologie is het bijhouden van gegevens van een groot aantal personen of entiteiten routine geworden. Marktanalisten houden bestanden bij van potentiële klanten, werkgevers van werknemers, verzekeraars van verzekerden, beleggers van bedrijven, enz. Deze gegevens hebben betrekking op een aantal niet identieke maar wel vergelijkbare eenheden, die een tijd lang worden waargenomen.

Het onderwerp van dit proefschrift is de methodologie en de praktijk van de analyse van dergelijke “multi-unit” of “panel” data.  Er worden twee toepassingen van micro-economische en twee van macro-economische aard gepresenteerd.

De resultaten laten zien dat verbanden die vaak voor vaststaand worden aangenomen, in werkelijkheid uiterst fragiel zijn en wellicht grotendeels op vooroordelen berusten.

Trefwoorden:

methodologie, analyse, panel data