Professor Cyrus Mody ontvangt Synergy grant van European Research Council

NanoBubbels: hoe, wanneer en waarom corrigeert wetenschap zichzelf niet?

Cyrus Mody, professor in de geschiedenis van wetenschap, technologie en innovatie aan Universiteit Maastricht heeft een Synergy Grant ontvangen van de European Research Council (ERC) voor het project ‘NanoBubbels’: Hoe, wanneer en waarom corrigeert wetenschap zichzelf niet?’. In het NanoBubbels project wordt onderzocht hoe foute claims, beweringen, verwijderd kunnen worden uit wetenschappelijke registers.

Claims en tegenclaims

Onderzoekers presenteren soms claims alsof ze de waarheid zijn, ook al bestaat er bewijs dat deze claims tegenspreekt. Wanneer andere onderzoekers dit tegenbewijs aanhalen, weigeren de originele onderzoekers deze tegenclaims te accepteren, ook al zijn deze claims ook onderworpen aan grondig onderzoek. Er zijn verschillenden verklaringen waarom mensen kritiek negeren of verwerpen. In de wetenschappelijke wereld speelt mee dat onderzoekers hun hele carrière rond een specifiek onderwerp opbouwen en dat de verwerping van hun claims hun kansen op het ontvangen van subsidies voor hun onderzoek zou verkleinen.

Nanobiologie als onderzoeksgebied

“Het negeren van tegenclaims zien we met name vaker gebeuren in de nanobiologie. Het Nanobubbels project focust daarom op dit onderzoeksgebied,” legt professor Mody uit. “Het project onderzoekt drie specifieke ‘bubbels’: de claim dat nanodeeltjes de bloed-hersenbarrière kunnen doorbreken; de promotie van het ‘proteïne corona’ concept dat de gewone absorptie van proteïne op nanodeeltjes beschrijft; en de claim dat nanodeeltjes het celmembraan kunnen binnendringen.” Vier hoofdonderzoekers doen mee aan dit project: Raphaël Lévy (Université Paris Sorbonne Nord), Cyril Labbé (Université Grenoble Alpes), Willem Halffman (Radboud Univeristeit) en Cyrus Mody (Universiteit Maastricht).

Discussie

Het is niet de intentie van de projectleiders om te wijzen naar wie gelijk en wie ongelijk heeft. Hun streven is om een gezonde discussie in de wetenschappelijke wereld te faciliteren en een platform aan te bieden waar zowel gewone claims als tegenclaims besproken kunnen worden. De onderzoekers gaan ook proberen aan te tonen waar en hoe foute claims en correcties van deze claims circuleren, zoals op conferenties, in de (sociale) media en in wetenschappelijke tijdschriften.

Tijdens dit project zal Raphaël Lévy, nanowetenschapper, bewijs identificeren voor en tegen de claims zoals beschreven in de drie bubbels. Cyrus Mody, een geschiedkundige, zal het historische pad van foute claims en correcties van deze claims tijdens conferenties traceren. Willem Halffman, een socioloog, onderzoekt de systemische druk die mensen aanmoedigt om kritiek te negeren. Cyril Labbé, een computerwetenschapper, zal laten zien waar fouten binnenkomen in het wetenschappelijke register.

Lees ook

  • Klimaat, oorlog en oplevend nationalisme: mondiale samenwerking rammelt aan alle kanten. Toch pleit hoogleraar Mathieu Segers nog voor Europees leiderschap: ‘Als dood en verderf om zich heen grijpen, en er eigenlijk geen licht meer lijkt te zijn, ontstaan vaak de meest briljante plannen.’

  • In een korte podcast van BNR Nieuwsradio gaat UM-historicus Raf de Bont in op de vraag of met alle bemoeienis van de mens een 'echt wild dier' nog wel bestaat.  En of we nog wel kunnen spreken van wilde natuur als er nergens op aarde meer een plekje is dat niet door ons is beïnvloed.

  • Voor wetenschap gebeurt niet alleen via de universiteit, betoogde Marjolein van Asselt, vertrekkend hoogleraar Risk Governance bij de Universiteit Maastricht, tijdens haar afscheidscollege.