Sociaal hart

Het creëren van een community staat ook hoog op de agenda bij Caracola, de ‘broedplaats voor de sociaal betrokken ondernemer’ in Wittevrouwenveld. “Kernthema’s zijn het stimuleren van creativiteit, samenwerking en duurzame ontwikkeling”, legt Bart Dekker uit. “Behalve de werkplekken die we bieden en de activiteiten die hier plaatsvinden, willen we ook nog horeca erbij en de tuin verder op orde brengen. We werken bij onze projecten samen met allerlei organisaties en zoeken aansluiting met de buurtbewoners. Uiteindelijk willen we het sociaal hart van Wittevrouwenveld zijn.”

Intussen is het tijd om de hongerige magen van de deelnemers te stillen met zelfgemaakte pizza. De Colombiaanse Maria legt tussen het eten door uit wat haar aantrekt in Maastricht. “Ik ben hier gekomen voor mijn studie Arts and Heritage. Amsterdam is me te druk, daar hou ik niet van. Ik ben echt Maastricht-fan: de stad is gezellig, veilig en ik kan makkelijk van hieruit naar andere landen reizen. Bovendien ben ik gek op mijn fiets. Intussen ben ik afgestudeerd, maar ik wil graag hier blijven.” Dat wil ook de Maastrichtse Nina Simons, die aan de Design Academy in Eindhoven studeerde, maar terugkwam om als zelfstandige aan de slag te gaan. “Voor mij was er geen reden om in Eindhoven te blijven, mijn vrienden en familie wonen in Maastricht. Vanwege de kleinschaligheid kan ik hier snel een netwerk opbouwen. Er is ook minder competitie dan in de Randstad. Werk is er voor mij voldoende, ik heb verschillende opdrachtgevers uit de omgeving.”

Calimero-complex

Een paar uur later betoogt Harm Hospers, vice-rector Onderwijs aan de UM, tijdens een openbaar debat in De Brandweer dat banen en betaalbare woningen voorwaarden zijn om oud-studenten te behouden voor de stad. Nu vertrekt 75% van de afgestudeerden uit Maastricht. Het merendeel, 40.000 van de 65.000 alumni, woont in Nederland, met name in de Randstad. Bekijk het eens van de andere kant, vindt Jos Kievits, directeur van het Universiteitsfonds Limburg/SWOL. “Een kwart van de afgestudeerden woont en/of werkt dus in de regio. Het is een kwestie van geduld hebben: nu blijven er jaarlijks een paar honderd oud-studenten hier hangen, over tien jaar zijn dat er duizenden.” “We moeten de kansen van deze regio benadrukken, in plaats van ons Calimero-complex te koesteren”, valt Karin van der Ven, eigenaar van Jules Maastricht, hem bij. Zoals bijvoorbeeld al gebeurt op de Academie Beeldende Kunsten Maastricht. “Bij ons staat Maastricht te boek als ‘slow city’”, zegt Chequita Nahar, directeur ABKM. “De studenten zien dat als een positieve kwaliteit.”

Alle panelleden zijn het erover eens dat de gemeente een belangrijke rol speelt in het behouden van alumni. Die moet de positie van (oud)studenten nadrukkelijker meewegen in haar toekomstvisie op de stad, menen zij. Toch is de toon aan de debattafel overwegend optimistisch. “Als je 25 jaar geleden in de Hema geen Maastrichts maar Nederlands sprak, werd je beschouwd als een alien”, herinnert Hospers zich. “En kijk nu eens: in steeds meer winkels en horecazaken word je in het Engels aangesproken. Een teken hoe de stad is veranderd. We moeten geduld hebben, maar het komt goed.”