Wetenschapsagenda maart 2015

“Compare care in oncolytic medication surveillance:pharmacovigilance, acceptability, risks and events”

“Hallux Valgus; preoperative criteria and surgical outcome”

Hallux valgus betreft een scheefstand van de grote teen, die uiteindelijk ook de rest van de voet kan beschadigen. Het dragen van schoenen met hoge hakken en smalle neuzen heeft aangetoonde invloed op ontwikkeling ervan. Het lijkt een klein probleem, maar  bij ouderen verhoogt het het risico op vallen. Chirurgische correctie van de teen biedt betere resultaten dan niet chirurgische behandelingen. Toch is er behoefte aan verbetering van de operatieresultaten.
Een belangrijke uitkomst van het promotieonderzoek is dat uit vele criteria er één gevonden is die een voorspellende waarde heeft voor het operatieresultaat, namelijk de grootte van de hallux valgus hoek op een röntgenfoto. Verder blijkt dat van de twee meest gebruikte operatietechnieken voor hallux valgus, de meest eenvoudige met de minste risico’s hetzelfde resultaat biedt dan de meer ingewikkelde. Deze verdient dan ook de voorkeur. 

Trefwoorden:

hallux valgus, behandeling

“Na het hartinfarct, wat dan?”

“The Computational Architecture of the Human Auditory Cortex”

“Hearing loss in young children; challenges in assessment and intervention”

Slechthorendheid bij kinderen is nadelig voor de spraak-, taal-, emotionele en sociale ontwikkeling. Meten van de juiste hoordrempel en tijdige gehoorrevalidatie is noodzakelijk bij, door hoorscreening aangetoond, gehoorverlies. Kinderen met ernstige binnenoorslechthorendheid zijn te helpen met een cochleair implantaat. Tegenwoordig worden ze steeds jonger geïmplanteerd. Te vroeg geboren kinderen kunnen slechthorend zijn door onvoldoende rijping van het gehoor. Voorzichtigheid is geboden bij te vroege implantatie. De hoorscreening gebruikt Otoakoestische emissies (OAEs): spontane geluiden uit een ‘functioneel’ slakkenhuis. Een meetinstrument is ontwikkeld om middenoordrukproblemen te optimaliseren zodat OAE’s beter te meten zijn. Dit meetinstrument leidt tot reductie van vals negatieve testuitslagen.

Trefwoorden:

slechthorendheid, diagnose, behandeling

“Aspects of the preoperative assessment in patients undergoing liver surgery”

Voor patiënten met levertumoren is een leveroperatie vaak de enige kans op een genezing. Sommige patiënten ontwikkelen postoperatief leverfalen. Door preoperatief het toekomstige levervolume en de restleverfunctie te voorspellen, kunnen patiënten met een verhoogd risico op leverfalen worden geselecteerd. In dit proefschrift werd aangetoond dat de computerprogramma’s ImageJ en Osirix®(gratis) geschikt zijn om het levervolume te voorspellen. Een goede restleverfunctietest bestaat nog niet. Ophthalmaat is een nieuwe potentiële biomarker voor leverfunctie. De waarde van ophthalmaat werd voor het eerst getest in een model tijdens een leveroperatie. Dit model is als zodanig nog niet geschikt als functionele levertest maar de resultaten zijn veelbelovend.

Trefwoorden:

levertumor, diagnose, behandeling

“Puzzling with the pathways of life”

“Intestinal Parasitosis and Under-nutrition in Ethiopia: Prevalence, Risk factors, and Prevention”

“Structural transformation and economic development: Can development traps be avoided?”

Dit proefschrift gaat over een klassiek onderwerp in de economie: waarom blijven sommige landen arm terwijl andere de levenstandaard van geavanceerde economieën bereiken en daarbij de achterstand op het gebied van technologie, inkomen en sociaal welzijn inlopen. Dit proefschrift stelt dat succes (of mislukking) van economische ontwikkeling nauw verbonden is met de mate waarin ontwikkelingslanden hun economische structuur kunnen transformeren en verschuiven richting de productie van goederen met eem hoger technologische niveau en een grotere vraag op de wereldmarkt. Een empirische analyse van de afgelopen 60 jaar uit een steekproef van 100 landen toont dat de succesvolste economieën (zoals China, Korea, Taiwan en Thailand) landen waren die de twee transformaties tegelijk konden realiseren. De minder succesvolle landen konden deze transformaties daarentegen niet realiseren en eindigden in de lagere inkomens of middeninkomens (zoals Brazilië, Malawi, Zuid-Afrika en Zambia), waar slechts een fractie van de maatschappij de vruchten kan plukken van de internationale stromen van technologische kennis.

Trefwoorden:

Economische ontwikkeling, technologische inhaalslag, structurele verandering

“The Politics of good food. Why food engineers and citizen-consumers are talking at cross-purposes”

Het maatschappelijke vertrouwen in technologisch bewerkt voedsel staat onder druk en is niet vanzelfsprekend. Een zinvolle publieke dialoog over de maatschappelijke impact van voedseltechnologie is een belangrijk ingrediënt voor het herstellen van dit vertrouwen. In dit proefschrift wordt het Nederlandse publieke debat over voedseltechnologie geanalyseerd (in het bijzonder over E-nummers) en verklaard waarom technologen en consumenten vaak langs elkaar heen praten. Wantrouwen ten aanzien van E-nummers gaat niet altijd over gezondheidsrisico’s alleen, maar ook over een omgang met voedsel die bijdraagt aan een onverschillige, gemakzuchtige en vlakke eetcultuur. In het proefschrift worden verschillende aanbevelingen gedaan voor verbetering van deze dialoog.

Trefwoorden:

voedsel, technologie, E-nummers

“Mechanisms of endogenous brain protection; Clues from the transcriptome”

“Integrating workplace learning, assessment and supervision in health care education”

Empirisch onderzoek bij studenten verloskunde en hun begeleiders leidt tot een nieuw onderwijskundig model dat omschreven wordt als een levenslange competentiereis. Dit nieuwe model benadrukt het bevorderen van een continue competentiegroei op de werkplek. De resultaten tonen aan dat reflectie een belangrijk onderdeel is van het professioneel handelen. Deze reflectie moet gekoppeld worden aan feedback maar het blijkt dat professionele begeleiders moeite hebben om kwaliteitsvolle feedback te geven. Tevens zorgt de hoge werkdruk in ziekenhuizen ervoor dat er naast de patiëntenzorg weinig tijd overblijft voor het bespreken van de door de student verzamelde informatie en hoe deze in de praktijk te gebruiken. Verder is het belangrijk dat de beoordeling gebeurt door een jury van experts die rekening houdt met de continue groei van de student. Uiteindelijk beslist deze jury of een beginnende professional veilige zorg kan verlenen aan de patiënt. Vanaf dat ogenblik is het aan de gezondheidsorganisaties om de levenslange leerlijn verder te faciliteren.

Trefwoorden:

gezondheidszorg, onderwijs, competenties

“Peripheral Neuropathy outcome measures; Standardisation (PeriNomS) study part 2: Getting consensus”

De Perifere Neuropathie uitkomstmaten Standaardisatie (PeriNomS) studie is een onderzoek naar uitkomstmaten voor aandoeningen van de zenuwen (polyneuropathie). Objectieve resultaten vergen een objectieve meetlat (uitkomstmaat). Hiermee kan namelijk worden bepaald hoe het met een patiënt gaat, en wat het effect is van een bepaalde behandeling. Helaas zijn er voor de meeste chronische aandoeningen geen objectieve maten beschikbaar. Het huidige onderzoek heeft geleid tot de ontwikkeling van zo’n meetlat, die internationaal ook is erkend als de beste manier om het effect van een behandeling te bepalen. Daarmee zijn toekomstige studies ook beter met elkaar te vergelijken. Deze methodiek is bovendien ook bruikbaar voor andere aandoeningen.

Trefwoorden:

perifere neuropathie, uitkomstmaten

“Health Benefits and social determinants of the mediterranean diet at a time of economic crisis: results from the moli-sani study”

De Perifere Neuropathie uitkomstmaten Standaardisatie (PeriNomS) studie is een onderzoek naar uitkomstmaten voor aandoeningen van de zenuwen (polyneuropathie). Objectieve resultaten vergen een objectieve meetlat (uitkomstmaat). Hiermee kan namelijk worden bepaald hoe het met een patiënt gaat, en wat het effect is van een bepaalde behandeling. Helaas zijn er voor de meeste chronische aandoeningen geen objectieve maten beschikbaar. Het huidige onderzoek heeft geleid tot de ontwikkeling van zo’n meetlat, die internationaal ook is erkend als de beste manier om het effect van een behandeling te bepalen. Daarmee zijn toekomstige studies ook beter met elkaar te vergelijken. Deze methodiek is bovendien ook bruikbaar voor andere aandoeningen.

Trefwoorden:

Mediterraan dieet, gezondheidsvoordelen, economische crisis

“Health Benefits and social determinants of the mediterranean diet at a time of economic crisis: results from the moli-sani study”

In dit proefschrift wordt het typisch mediterrane dieet geassocieerd met een vermindering van ontstekingen en het algemene sterfterisico voor diabetici. Italianen volgen dit gezonde dieet echter steeds minder. Naast sociale veranderingen leiden de hogere kosten van veel essentiële voedingsmiddelen uit het mediterrane dieet, zoals vis, fruit en verse groenten, ertoe dat mensen dit eetpatroon inruilen voor minder dure producten waarmee geld wordt bespaard maar die over het algemeen minder voedingswaarde hebben. De huidige economische crisis zal waarschijnlijk de socio-economische ongelijkheid vergroten en ongunstige gezondheidsresultaten veroorzaken, met name onder de minder rijke groepen.

Trefwoorden:

Mediterraan dieet, gezondheidsvoordelen, economische crisis

“The Killing of Death; Denying the genocide against Tusi”

“Molecular detection to improve surveillance of multi-resistant bacteria”

Dit proefschrift beschrijft het gebruik van verschillende DNA technieken om resistentiegenen aan te tonen in verschillende bacteriële ziekteverwekkers. In tegenstelling tot conventionele technieken (kweekmethoden), is men met behulp van deze DNA technieken in staat om meer betrouwbare resultaten te genereren in minder tijd. Hierdoor is het mogelijk om multi-resistente bacteriën eerder te detecteren, waardoor verdere verspreiding kan worden voorkomen doordat er eerder  de nodige maatregelen voor infectiepreventie getroffen kunnen worden. Daarnaast hebben de DNA technieken de meerwaarde dat men direct kan zien om welk soort resistentie het gaat, wat van belang is vanuit een epidemiologisch oogpunt.

Trefwoorden:

DNA techniek, resistentiegenen, bacteriële ziekteverwekkers

“Multi-scale brain connectivity with diffusion MRI”

Voor dit proefschrift werden data, verkregen uit diffusie-gewogen beeldvorming (diffusion-weighted imaging), geanalyseerd om de anatomische connectiviteit van de hersenen zowel non-invasief als in vivo te bestuderen. Het belangrijkste doel van dit onderzoek was om zowel de micro- als de macroscopische informatie te combineren die kan worden verkregen via diffusiebeeldvorming, om zo een betrouwbaar model te reconstrueren van de organisatie van de witte stof in de hersenen op micro- en macrostructureel niveau. Recente ontwikkelingen hebben aangetoond dat het via diffusiebeeldvorming mogelijk is om niet alleen de macroscopische organisatie van witte stof te achterhalen, maar ook de microscopische eigenschappen ervan, zoals axonale diameters. Hiermee kunnen modellen van hersenconnectiviteit en de vroege diagnose van bepaalde neurologische aandoeningen nog verder worden verbeterd.

Trefwoorden:

hersenen, neuroimaging, difussion imaging, witte stof

“Common standards via the backdoor; the domestic impact of asylum policy coordination in the European Union”

“The neural and psychological mechanisms of yoga and mindfulness meditation”

In dit proefschrift werd onderzocht welke neurale mechanismen ten grondslag liggen aan yoga en mindfulness meditatie. Deze mechanismen werden onder andere onderzocht met betrekking tot pijnverwerking en veroudering.  Een functionele MRI (fMRI) studie liet zien dat ervaren mediterenden tijdens een staat van mindfulness pijn niet minder sterk maar wel als minder onaangenaam ervaren. Dit komt door een uniek mechanisme van verhoogde activiteit in sensorische en een verminderde in cognitief- regulerende hersengebieden. Een fMRI studie onder ouderen toonde dat de globale, functionele hersennetwerken van beoefenaars van yoga en mindfulness meditatie efficiënter en robuuster georganiseerd waren dan die van controle personen. Mindfulness was positief gecorreleerd met zowel intelligentie als ook netwerkintegratie en netwerkbestendigheid, en lijkt daarmee een rol te spelen in het behouden van cognitie en breinfunctie. 

Trefwoorden:

hersenen, yoga, mindfulness meditatie

“The daunting complexity of cancer: Understanding the battlefield is a step towards winning the war”

“From Simple Choice to Social Decisions; on the neuro-biological and evolutionary roots of decision making”

Het onderzoek in dit proefschrift gaat over menselijke besluitvorming en pogingen om het scala aan keuzesituaties te begrijpen van eenvoudige keuzes, zoals kiezen tussen een appel en een sinaasappel, tot complexe sociale beslissingen, zoals een vreemdeling in nood helpen of de beslissing om samen te werken met een groep mensen. Er worden twee methoden uit de menselijke neurologie gebruikt, functionele hersenbeeldvorming en transcraniële magnetische stimulatie, om keuzegedrag te verbinden aan de onderliggende hersenmechanismen. Met deze technieken onderzoeken we hoe ons brein keuzeopties in zeer verschillende domeinen vergelijkt en hoe egoïsme en eerlijkheid beslissingen beïnvloeden in een sociale context. 

“Regulating the Invisible; A critical analysis of the EU’s Approach to Nanotechnologies”

Deze studie onderzoekt de rol van 'wetgeving' bij de opkomst van nanotechnologieën, die, zoals dit proefschrift beargumenteert, dienen als een volmacht voor bredere maatschappelijke veranderingen die kunnen worden geschaard onder de noemers globalisatie, functionele differentiatie van de maatschappij in bepaalde rationaliteiten en alomtegenwoordigheid van door de mens gecreëerde risico's. Het proefschrift analyseert met name door wie en hoe beslissingen worden genomen op EU-niveau gebaseerd op de EU-visie op regulering van nanotechnologie in de voedselsector en chemische sector. Dit onderzoek toont aan dat de Europese Unie haar toevlucht zoekt tot haar uitvoerende macht, onder meer door 'zachte wetgeving' zoals adviesdocumenten door EU-agentschappen of comitémaatregelen van de Commissie. Politieke beslissingen rondom de vraag 'hoe veilig is veilig genoeg?' worden dan ook doorgeschoven naar een gedepolitiseerde administratieve setting – naar 'experts' in EU-agentschappen of de Commissie. Daarmee worden de wetgevende macht en fundamentele democratische controlemechanismen van de EU gepasseerd.

Trefwoorden:

nanotechnologie, EU

“Growth Dynamics and Development: Essays in applied Econometrics and Political Economy”

Wat is de invloed van politieke instellingen op economische crises? En in hoeverre reageert armoede op wijzigingen in het gemiddelde inkomen en de verdeling ervan? In dit proefschrift worden deze vragen beantwoord in twee delen. In deel één wordt aangetoond dat negatieve regimeveranderingen van invloed zijn op het ontstaan van economische crises en wordt een theorie beschreven die illustreert hoe de duur van economische neergang afhankelijk is van de kracht van politieke instellingen en etnische heterogeniteit. In deel twee wordt gekeken naar groei, verdeling en armoede. Er wordt een nieuw empirisch kader omschreven voor het analyseren van de snelheid van armoedevermindering en dit kader wordt ook toegepast bij het onderzoeken van een belangrijk politiek vraagstuk, namelijk: zal extreme armoede in 2030 verdwenen zijn? In deel twee wordt aangetoond dat de snelheid van armoedevermindering zal vertragen. Een optimistisch scenario suggereert een armoedecijfer van 8-9 procent, ver beneden de nieuwe doelstelling van de Wereldbank van 3 procent.

Trefwoorden:

economische crisis, politiek, armoede

“Neural coding of speech and language: fMRI and EEG studies”