Het was op z’n zachtst gezegd geen gunstige start voor YUFE. YUFE heeft een geweldig kernprogramma – Europese mobiliteit en de mogelijkheid om verschillende samenlevingen en culturen te ervaren – maar de pandemie stak daar op een hardhandige manier een stokje voor. Toch ging YUFE van start: alleen al in het academische jaar 2020/21 begonnen de eerste 200 studenten, 10 van elke partner-universiteit, aan hun YUFE student Journey.

De UM, wier aanvraag voor een EC-beurs om de eerste Europese Universiteit op te richten een uitstekende beoordeling kreeg, is aanvoerder van een alliantie van tien dynamische, innovatieve universiteiten, die gezamenlijk YUFE hebben opgezet. Alle deelnemende universiteiten zijn groot voorstander van open access , maatschappelijke verantwoordelijkheid en dienstbaarheid aan de regionale gemeenschappen. Voor de studenten betekent dit: Europese mobiliteit, professionele ontwikkeling, taalvaardigheden en maatschappelijke betrokkenheid, onafhankelijk van iemands sociaaleconomische en culturele achtergrond.

Inclusief: studenten aan het roer

De studenten staan centraal: ze kunnen niet alleen hun eigen curriculum samenstellen, maar zijn ook richtingbepalend tijdens de ontwikkeling en implementatie van YUFE. Na twee uitvoerige evaluaties en een online meet & greet met Martin Paul, voorzitter van het College van Bestuur van de UM, zijn de YUFE Student Journey-pioniers aan de slag gegaan om dit unieke project mede vorm te geven.

“Tijdens de eerste evaluatie merkten sommigen van ons op dat het moeilijk was om je weg te vinden op zoveel verschillende online platforms, waarvan sommige niet eens in het Engels waren,” zegt Dora Christodoulou; ze studeert European Studies aan de UM en is een van de YUFE-pioniers. “Maar aan het eind van het jaar was er al een YUFE Student Portal [onderdeel van de YUFE Virtual Campus], wat alles een stuk makkelijker maakte.” Wat overigens niet wil zeggen dat het een fluitje van een cent was.

“Mijn dagen zaten stampvol,” zegt Dora. “Ik heb een bijbaantje, ik had een van de moeilijkste minors gekozen en de cursus die ik in Antwerpen deed (via YUFE) was op masterniveau. Dus ik heb wel geleerd om prioriteiten te stellen.” Naast de colleges politicologie in Antwerpen deed ze ook een cursus duurzame marketing en een taalcursus Duits in Bremen. “De hoogleraren wisten allemaal wat YUFE was, dus ik voelde me geaccepteerd en welkom.”

Nu er van mobiliteit geen sprake kan zijn, is het grootste pluspunt dat de studenten uit een enorm cursusaanbod kunnen kiezen. “Het is natuurlijk een heel ambitieus project, maar de mogelijkheden zijn ongekend. Het is een route naar brede kennis, en naar het combineren van verschillende invalshoeken.” Giulia Giardino, tweedejaars European Law bij de UM, deed in totaal vijf verschillende cursussen in Antwerpen, Oost-Finland, Essex en Madrid.

“Het was geweldig – het gaf me de mogelijkheid om alles in een breder perspectief te zien. Ik heb bijvoorbeeld filosofische cursussen als bio-ethiek gedaan, en andere onderwerpen die ver buiten het rechtencurriculum vallen.” Giulia zegt dat het om meer gaat dan kennis alleen: “De aanpak van de UM is heel bijzonder – het is een van de redenen dat ik hier ben gaan studeren – maar het was interessant om ook andere werkwijzen te ervaren, niet alleen met betrekking tot studeren, maar ook tot de interactie met anderen.”

Na de pandemie gaan de trossen los

“Wat ik echt heb gemist is het contact met studenten van andere universiteiten,” zegt Giulia. “Ik realiseer me dat er onder deze omstandigheden geen andere manier was om het te doen, maar het was wel een van de dingen waar ik het meest naar uitkeek.” Dat doet ze nog steeds en ze kan niet wachten om weer deel uit te maken van YUFE. “Ik denk dat alle verschillende invalshoeken en uitdagingen me zullen helpen om beter te begrijpen wie ik ben en wat ik wil doen.”

Naast de wetenschappelijke voordelen biedt YUFE ook geïntegreerde extracurriculaire activiteiten die bijdragen aan persoonlijke groei. Tijdens de YUFE Student Journey kunnen studenten vier sterren verdienen in de categorieën mobiliteit, taalverwerving, professionele ontwikkeling en maatschappelijke betrokkenheid. Giulia, die deelneemt aan de YUFE Student Journey, wil de eerste twee sterren behalen, hoewel er – in ieder geval voor haar – een asterisk bij staat: *het was allemaal op een scherm.

Hoewel YUFE tot nu toe positieve reacties krijgt, kunnen de volledige mogelijkheden pas gerealiseerd worden als na de pandemie de basis voor Europese mobiliteit zal zijn hersteld. “Het was een geweldige ervaring,” zegt Dora tot slot, “maar ik ben zelfs nog optimistischer over de volgende fase. Het zal enige tijd kosten voordat YUFE de reputatie heeft die het tot een succes kan maken, en vanwege de continu veranderende studentenpopulatie zal het in de loop der jaren veel veranderen.”