Maastricht Young Academy

MYA geeft jonge wetenschappers een stem

Maastricht Young Academy (MYA) vertegenwoordigt de belangen van wetenschappers in het begin en midden van hun loopbaan. Vertrekkend voorzitter Katlijn Haesebrouck en de nieuwe voorzitter Vanessa LaPointe over de dingen waar deze groep tegenaan loopt, systemische problemen en het belang van Erkennen & Waarderen.

“MYA wil jonge wetenschappers een stem geven,” zegt Katlijn Haesebrouck, zelf een jonge wetenschapper en vertrekkend voorzitter van MYA. De organisatie werd vier jaar geleden opgericht door de toenmalige rector Rianne Letschert en telde twaalf leden, twee van elke faculteit. Haesebrouck is lid sinds 2017 en werd in 2020 gekozen als voorzitter. “We zijn een diverse groep,” zegt de nieuwe voorzitter Vanessa LaPointe, “maar allemaal willen we het hier een beetje beter achterlaten dan we het aantroffen.”

MYA heeft momenteel 18 leden en bestaat uit vier teams, die zich elk bezighouden met een ander thema: beleid, wetenschapscommunicatie, interdisciplinariteit en internationalisering. Ze organiseren diverse activiteiten, waaronder activiteiten die gericht zijn op de lokale gemeenschap, het opzetten van een beurs voor interdisciplinair onderzoek en trainingen over interculturele communicatie. MYA adviseert ook het College van Bestuur over bijvoorbeeld coronamaatregelen.

“De beleidsvergaderingen zijn meestal aan de saaie kant,” lacht Haesebrouck. Ze had meer met voorlichtingsactiviteiten zoals ‘Picture a scientist’, waarbij ze een film vertoonden over vrouwen in de wetenschap, gevolgd door een paneldiscussie. “We hebben ook een lokale afdeling van het wereldwijde initiatief ‘Growing Up in Science’ opgezet. Dat is een lezingenserie waar bijvoorbeeld Rianne [Letschert] openhartig sprak over haar mislukkingen, worstelingen en twijfels. Dat was voor velen van ons echt nuttig en inspirerend.”

(Enigszins) jonge wetenschappers in de schijnwerpers

MYA wordt vaak uitgenodigd om samen te werken met het College van Bestuur, maar ze brengt ook ongevraagd advies uit over dringende kwesties in de vorm van discussiestukken of brieven. “De leiding van de UM lijkt meer dan de meesten geneigd om naar de problemen van jonge wetenschappers te luisteren en er zich iets van aan te trekken,” zegt LaPointe.

Hoewel het woord ‘Young’ in de naam van de organisatie staat, is LaPointe er niet dol op: “Het gaat eigenlijk meer over de fase van je loopbaan in relatie tot wanneer je gepromoveerd bent.” De bindende factor zijn de problemen waar MYA-leden en degenen die ze vertegenwoordigen tegenaan lopen. Haesebrouck zegt dat ze “een hoop heeft geleerd door simpelweg met andere MYA-leden over hun ervaringen te praten, maar ook door hoe verschillende faculteiten en universiteiten dingen doen.”

“Het was eigenlijk heel rustgevend om te zien dat mijn problemen niet zo uniek zijn,” vertelt LaPointe. “Natuurlijk zijn de omstandigheden voor iedereen anders, maar wat wij gemerkt hebben is dat jonge wetenschappers allemaal gebukt gaan onder de werkdruk. Alle andere problemen vloeien daaruit voort.” Als voorbeelden noemt ze een gebrek aan tijd en energie voor het aanvragen van beurzen, of voor professionele of persoonlijke ontwikkeling.

Florian Raith

Je kunt niet op elk gebied topprestaties leveren

“Het gaat niet alleen om de hoeveelheid – al is dat ook een probleem - maar ook om de steeds grotere diversiteit in taken,” zegt LaPointe. “Nog maar vijf jaar geleden was die veel beperkter: vooral onderzoek, wat onderwijs en klein beetje management. Maar nu heb je open science, voorlichting, valorisatie, maatschappelijke impact, een algemeen gevoel van dienstbaarheid aan de gemeenschap… Mensen vinden misschien sommige of al die onderwerpen leuk, maar het eind van het liedje is dat ze hun aandacht over teveel zaken verdelen en nerveus worden.”

“Het is ook zo’n beetje de tijd dat mensen kinderen krijgen en voor oudere familieleden moeten gaan zorgen,” voegt Haesebrouck hieraan toe. “En velen van ons proberen in het buitenland een leven op te bouwen, wat weer zijn eigen problemen met zich meebrengt. Het leven voor jonge wetenschappers is moeilijker dan degenen die inmiddels managementposities hebben zich kunnen herinneren, wat het soms lastig maakt om die problemen duidelijk te maken.”

Erkennen & Waarderen is echt heel belangrijk

LaPointe wijst er ook op dat mensen promotie krijgen op basis van kwantificeerbare criteria, voornamelijk wetenschappelijke publicaties. Ze worden vaak niet geselecteerd op grond van de vaardigheden die nodig zijn voor de volgende stap in hun loopbaan, en worden er ook niet in getraind. “Het feit dat je gepromoveerd bent bereidt je niet voor op bijvoorbeeld het begeleiden van studenten of het managen van teams.” Het is een oproep tot zowel relevante training als tot het herevalueren van hoe we wetenschappers beoordelen: “Dat is waar Erkennen & Waarderen van groot belang kan zijn.”

MYA was een actieve gesprekspartner voor Erkennen & Waarderen. “Het lijkt veelbelovend,” zegt LaPointe, “maar alles draait om de uitvoering.” Haesebrouck is het daarmee eens: “Het is een fantastisch initiatief om mensen te belonen langs verschillende assen, of het nou wetenschap, voorlichting, onderwijs of leiderschap is. Maar het zou niet moeten betekenen dat mensen zich verplicht voelen om op elk gebied uit te blinken. Aan mensen vragen om het allemaal te doen is vragen om moeilijkheden.”

Sterk fundament

Maar trappen ze zelf niet in dezelfde val? Beiden zijn ook lid van de Universiteitsraad… LaPointe lacht en geeft toe dat het “een probleem is dat ze over zichzelf heeft afgeroepen. MYA kost me ongeveer een dag in de week, maar ik wil benadrukken dat de leden vrijwilligers zijn en zich net zoveel kunnen inzetten als hun andere bezigheden dat toelaten. Natuurlijk, het is lastig, maar de vooruitgang die we geboekt hebben geeft me de emotionele kracht om door te gaan en niet cynisch te worden.”

Terugkijkend op haar ambtstermijn is Haesebrouck “trots dat we nu op de radar staan. Mensen weten wie we zijn en hoe ze ons kunnen bereiken.” Een van de wat minder spannende wapenfeiten van de afgelopen jaren was het opstellen van de MYA-statuten, wat ze omschrijft als een noodzakelijk maar langdradig en verrassend moeizaam proces. “Ik ben blij dat ik MYA in goede staat achterlaat en het kan overdragen aan een zeer capabele groep mensen.”

LaPointe verheugt zich erop om op dat fundament voort te bouwen. Ze verheugt zich ook op post-pandemische interactie. “Toen we online discussieerden over academisch burgerschap, konden veel mensen zich meteen met die term identificeren. Dus een van de eerste dingen zal zijn dat we academisch burgerschap met onze gemeenschap gaan definiëren, in openbare vergaderingen. Ik kijk ernaar uit om contacten te leggen met mensen. Ik wil dat mensen weten dat we willen horen wat ze te zeggen hebben en hun stem willen versterken.”

OAY 2021/22

Katlijn Haesebrouck joined the School of Business and Economics (SBE) as an Assistant Professor in Accounting in 2016. Her research focuses on behavioural management accounting. Katlijn is a founding member of the Maastricht Young Academy and served as chair during the last two years of her membership (2020-21).  

Lees ook