Meer dan één enkel verhaal

Global Studies – de naam van de nieuwe bacheloropleiding van de Universiteit Maastricht (UM) klinkt volkomen prometheïsch. Maar het concept is heel logisch; sterker, het zou wel eens de meest pragmatische methode kunnen zijn om studenten voor te bereiden op de 21e eeuw.

Somalische piraten? “Het narratief in de media was: veiligheidskwestie. Dat is logisch, maar het helpt je niet om het probleem te begrijpen of op te lossen,” zegt Valentina Mazzucato, hoofd van het Global Studies-ontwikkelteam. “De klimaatverandering heeft de agrarische sector in Somalië verwoest. Hun wateren worden overbevist door internationale bedrijven, die daarbij bestaande afspraken schenden. Bestaansmiddelen werden vernietigd en er braken ziektes uit. Een migratiegolf was het gevolg – en sommige mensen zochten hun heil in piraterij.”

Digital owls circling around planet earth

De uitdagingen van onze tijd zijn altijd ingewikkelder dan één kwestie op één plek op één moment. Voorbeelden als die hierboven en de alomtegenwoordige pandemie hebben economische, politieke, juridische, psychologische, wetenschappelijke en ethische aspecten. “De problemen waar we mee te maken hebben, hebben een wereldwijd en complex karakter. Alle invalshoeken zijn van belang.” De naam Global Studies suggereert een buitengewoon innovatief antwoord: de cursussen worden daarom onderwezen door alle zes de faculteiten van de UM.

Samenwerken als nooit tevoren

“We hebben alle expertise in onderzoek en onderwijs gericht op wereldwijde problematiek binnen de UM, bijeengebracht. Dat we alle faculteiten mee hebben gekregen is voor een groot deel te danken aan Rianne [Letschert, rector magnificus van de UM].” Dat de UM een jonge universiteit is met internationale samenwerking in haar DNA speelde ook een rol van betekenis. “Het is geen toeval dat dit bij de UM gebeurde, waar interdisciplinariteit echt een van de kernwaarden is.”

De cursussen in een bepaald semester zijn geen eclectisch buffet met gerechten uit de verschillende disciplines, maar zijn door drie faculteiten samen ontwikkeld. Elke cursus kent een introductie in het vakgebied en heeft een bepaald thema: Environment & Economy, Migration & Citizenship, Tolerance & Beliefs, Peace & Justice of 21st Century Learning. Tijdens het voorlaatste semester doen de studenten in kleine groepen veldonderzoek in de Global South. Ze worden daarbij begeleid door een expert en een lokale partner.

Het was een enorme bestuurlijke uitdaging, maar Mazzucato vond het geweldig om het kernteam van 26 mensen te mogen leiden. Ze waren afkomstig uit alle gelederen en faculteiten en ontwikkelden samen het curriculum. “De samenwerking was fantastisch en gaf ons allemaal een hoop energie. We begonnen met een schone lei – dat was echt spannend!” Mazzucato haalde inspiratie uit haar eigen liberal arts-achtergrond. “Alle lichtjes gingen branden omdat ik werd blootgesteld aan nieuwe ideeën en disciplines waar ik nooit eerder mee bezig was geweest. Zo’n ervaring wil ik ook voor onze studenten neerzetten.”

Kennis en invalshoeken integreren

“Elke cursus draait om het combineren en integreren van kennis en methodes uit verschillende disciplines,” zegt ze. Dat gaat niet vanzelf en ook dat is onderdeel van het curriculum, dat de nadruk legt op de soft skills die je nodig hebt om te werken in interdisciplinaire, interculturele teams. Gecanoniseerde theorieën en concepten zijn deel van de studie, maar ze worden ook vergeleken met theorieën en concepten die zijn ontwikkeld door wetenschappers uit de Global South.

“We willen dat studenten complexiteit en diversiteit begrijpen: hoe ga je om met zulke grote hoeveelheden informatie?” Begrip is de ene helft van Global Studies; de andere helft is actie. “Ze moeten oplossingen bedenken voor de problemen die we tijdens de cursussen behandelen. Ze ontwerpen interventies, maken moeilijke keuzes en denken na over de positieve en negatieve gevolgen van die keuzes voor de verschillende stakeholders in de hele wereld.”

Goed doen zonder naïef te zijn

Clara Diba is een van de 68 studenten van de eerste lichting. Ze waardeert de proactieve aanpak. “We leren niet alleen maar vanuit een ivoren toren. We denken na over oplossingen, maar niet op een naïeve manier. Je leert om kritisch te kijken naar je eigen opvattingen en je ontwikkelt een genuanceerde kijk op hoe de wereld werkt, waarom dingen gebeuren en wat dat betekent voor  diegene die het raakt.”

Collega-pionier Julian Martinez is het met haar eens. “Je moet de grote problemen door verschillende lenzen bekijken om de best passende oplossingen te vinden.” Hij vindt de interdisciplinaire aanpak spannend en uitdagend. “Wiskunde heb ik altijd makkelijk gevonden, maar in de cursus methodiek leren we ook coderen voor data-analyse. We leren zo veel verschillende vaardigheden. Het is niet makkelijk, maar we zijn een hechte gemeenschap en we helpen elkaar.”

Hoewel hun ‘reis’ pas net is begonnen, zeggen beiden dat ze nu al kritischer naar het nieuws kijken. Sinds ze stakeholder-analyses van wereldwijde productieketens hebben gemaakt, zijn ze zich ook meer bewust van hun verantwoordelijkheden en rol als consumenten. Diba denkt dat Global Studies haar het instrumentarium zal geven waarmee ze een baan kan vinden waarmee ze op een positieve manier het verschil kan maken. “Ik weet dat het afgezaagd klinkt,” voegt Martinez er ietwat verontschuldigend aan toe, “maar ik wil de wereld verbeteren.”

Je kunt niet alles over alles weten

Mazzucato omschrijft de eerste lichting als gemotiveerd en nieuwsgierig en ze discussiëren op een volwassen manier over meningsverschillen. “Dat is zo waardevol. Er zijn 28 nationaliteiten die het hele politieke spectrum bestrijken, en de ervaringen die ze opdoen voegen zo veel toe. Ze leren veel van elkaars perspectieven.”

Global Studies gaat bijvoorbeeld uit van het idee dat klimaatverandering iets heel anders is voor een softwareontwikkelaar in San Francisco dan voor een zelfvoorzienende boer in Bangladesh. Dit wereldwijde karakter is de sleutel tot het voorlopige succes van de opleiding. Mazzucato vindt de noodzakelijke compromissen geen probleem. “We zijn hier heel eerlijk over: je leert natuurlijk veel minder over economie dan wanneer je een studie volgt aan de economische faculteit.”
De hoge uitval onder eerstejaars studenten in Nederland verbaast haar niet. “Ik vind het idioot dat we aan 18-jarigen vragen om zich te specialiseren. Onze studenten leren om te gaan met complexiteit en samen te werken. Nadat ze geproefd hebben van verschillende disciplines, kunnen ze veel beter beslissen waarin ze zich willen specialiseren.”

mazzucato
Valentina Mazzucato

Valentina Mazzucato is hoogleraar Globalisation and Development aan de Faculty of Arts and Social Sciences. Ze ontwikkelde het onderzoeksprogramma Globalisation, Transnationalism and Development (2012-2020) waar ze ook directeur van was. Ze is lid van de Raad van Bestuur van het Maastricht Centre for Citizenship, Migration and Development (MACIMIDE) en lid van de Koninklijke Nederlands Academie van Wetenschappen (KNAW). Ze studeerde politicologie en Franse literatuur aan het Williams College in Williamstown (VS) en landbouweconomie aan de Michigan State University (VS). Ze promoveerde aan de Wageningen University.

Clara Diba uit Libanon en Julian Martinez uit Mexico behoren tot de eerste lichting studenten Global Studies.

Lees ook

  • Met de dit jaar gestarte bachelor Computer Science versterkt de Universiteit Maastricht zijn positie verder als bèta-universiteit. De belangstelling voor de nieuwe opleiding was boven alle verwachting: zo’n 300 studenten uit alle hoeken van de wereld gingen in september aan de slag. “De...

  • De gezondheidszorg wordt geconfronteerd met beperkte middelen. Zonder slimme innovatie komt de kwaliteit van zorg voor alle patiëntengroepen in gevaar. Jessica Storm, alumna van de masteropleiding Healthcare Policy Innovation and Management, deed onderzoek naar de kosteneffectiviteit van...

  • Waren je examens voor jou echt een fluitje van een cent? Was je goed voorbereid en had je genoeg tijd over? Dan zal het werk van Anique de Bruin je leven niet veranderen. Maar voor alle anderen biedt de hoogleraar Self-regulation in Higher Education nuttige inzichten en hulpmiddelen. Samen met een...