Stamcellen bieden de unieke mogelijkheid tot het repareren of vervangen van beschadigde weefsels en organen in het menselijk lichaam. Dit geeft hoop aan patiënten met chronische ziektes en degeneratieve aandoeningen. Het succes van stamceltherapieën wordt echter geplaagd door een gebrek aan kennis over de manier waarop stamcellen regeneratieve processen aansturen, en het ontbreken van betrouwbare onderzoeksmethoden om dit vast te stellen.

Model
De grote vraag is vooral of getransplanteerde stamcellen zelf zorgdragen voor regeneratie, of dat ze lichaamseigen stamcellen activeren die al ter plaatse zijn in het beschadigde weefsel. Volgens de onderzoekers is het oog een uitstekend model om dit vraagstuk op te lossen. Het oog is het enige orgaan waarvoor een cellulaire regeneratieve therapie beschikbaar is en bevat alle belangrijke celtypes die aanwezig zijn in het menselijk lichaam. Daardoor kan de kennis opgedaan in het project vertaald worden naar meer algemene concepten van weefselregeneratie en andere organen.

Nanotechnologie en beeldvorming
De onderzoekers gaan nanodeeltjes gebruiken om stamcellen te labelen, waardoor deze gevisualiseerd kunnen worden met behulp van verschillende beeldvormende technieken. Zo kunnen zij het gedrag van getransplanteerde stamcellen op verschillende niveaus observeren. De opgedane kennis zal in de eerste plaats worden gebruikt om de huidige stamceltherapie voor hoornvliesherstel te verbeteren, maar zal zeker ook bijdragen aan het ontwikkelen van nieuwe behandelmethoden voor schade in het oog. Daarnaast zal de opgedane kennis vertaald kunnen worden naar andere organen, waarbij de beeldvormingsmethode ontwikkeld kan worden voor het labelen van andere stamceltypes.

Het onderzoekproject VISION is een samenwerking tussen onderzoeksinstituut MERLN (Universiteit Maastricht), Universiteitskliniek voor Oogheelkunde UMC+ (MUMC+) en Veneto Eye Bank Foundation (FBVO, Italië), Het team, onder leiding van professor Clemens van Blitterswijk en dr. Sabine van Rijt (MERLN), professor Rudy Nuijts en dr. Mor Dickman (MUMC+) en dr. Stefano Ferrari (FBVO) ontvangt € 675,000 voor dit onderzoek. VISION ontrafelt mechanismen achter stamcel-gemedieerde weefselregeneratie met behulp van nanotechnologie en beeldvormende technieken.