Zeg dat niet hardop!
Savanna, Gessica, Julian en Ruben, Daniëlla. Enkele namen in de lange rij van kinderen die door hun ouders zijn gedood onder de ogen van hulpverleners. ‘Toekijken tot de dood erop volgt’ luidt de kop boven een artikel in de NRC van 8 april naar aanleiding van het inspectierapport dat op 7 april verscheen over de jarenlange hulpverlening aan de moeder van Daniëlla. Na langdurige mishandeling werd Daniëlla op 20-jarige leeftijd door haar stiefvader vermoord.
Opnieuw rijst het beeld op van een kind dat in de wachtstand wordt gezet terwijl hulpverleners druk in de weer zijn met ouders. Maar wat valt de instanties eigenlijk te verwijten? Wij allemaal vinden toch dat kinderen moeten wachten tot hun ouders zover zijn dat zij hen kunnen opvoeden. Wij allemaal vinden toch dat kinderen er zijn omwille van de ouders, zonder wie zij er immers niet zouden zijn. Dat kinderen de rechtmatige eigendom van die ouders zijn. En dat instanties pas bovenop ouders mogen springen als die hun eigendom beschadigen op een wijze dat de maatschappij daar ernstig last van dreigt te krijgen.
Die instanties doen dan hun best hun hulpverlening zo te organiseren dat er weer een volgende generatie voor voldoende werk zal zorgen. Generatie na generatie van jeugdzorg- en kinderbeschermingskinderen. Een hulpverleningsindustrie met een gegarandeerde aanwas van cliënten. Op kosten van de belastingbetaler, die dat alles prima vindt. Zolang hij of zij de ellende maar niet hoeft te zien. Af en toe vallen er doden, bedrijfsrisico, vreselijk, maar kan gebeuren.
Toch verontwaardiging alom. Terwijl wij allen weten dat ouders op ouderschap behoren te zijn voorbereid. Weten hoe we dat kunnen organiseren zonder dat ongerechtvaardigd inbreuk wordt gemaakt op de rechten van ouders. Weten hoe we de fundamentele mensenrechten van kinderen net zo goed kunnen waarborgen als die van volwassenen. Recht op leven, menswaardig leven. Recht op vrijwaring van stelselmatige aantasting van de persoonlijke integriteit. Op vrijwaring van onmenselijke behandeling.
Als zinvolle voorbereiding er niet in zit, kan adoptie geregeld zijn bij de geboorte. Toch houden we vast aan automatisch ouderlijk gezag, zonder voorbereiding of enige andere voorwaarde, bij de geboorte van een kind. We weten dat dat een heel slecht idee is. Maar zeg dat niet hardop, want de slavernij van kinderen is nog niet afgeschaft. En de eerste abolitiebeweging moet nog ontstaan. Een beweging die zich ervoor inzet volwassenen ervan te doordringen dat kinderen wezens zijn met een hart en een ziel.
Natuurlijk zijn er organisaties voor kinderrechten en tegen kindermishandeling. Wie kan daar nou niet voor respectievelijk tegen zijn? Maar houden zij zich met meer bezig, vraag ik me soms af, dan geld inzamelen en zichzelf op de kaart zetten. Omstanders, zoals wij allemaal, bij de gratie van daders en slachtoffers. Generatie na generatie.