Wetenschapsagenda januari 2012

“The Three-dimensional Substrate of Atrial Fibrillation in the Goat”

Boezemfibrilleren (atrial fibrillation/AF) is de meest voorkomende hartritmestoornis bij mensen. In het onderzoek naar AF wordt de elektrische activiteit van de hartboezemspier gevisualiseerd met mapping technieken. In eerdere onderzoeken werd dit uitsluitend verricht op het buitenste (epicardiale) oppervlak van de hartboezem.

Dit proefschrift beschrijft een volstrekt nieuwe techniek om elektrische activatie gelijktijdig endo- en epicardiaal te mappen. Hiermee werd aangetoond dat dat elektrische activiteit gedurende het normale ritme synchroon is aan de binnen- en buitenkant van de hartboezem, maar dat deze activiteit steeds sterker gedissocieerd raakt als AF gedurende een langere periode (weken tot maanden) aanwezig is. Daarnaast is aangetoond dat het onderliggende mechanisme van AF, de zogenoemde doorbraakgolven in de meeste gevallen te verklaren zijn door transmurale geleiding van elektrische activiteit vanuit de tegenovergestelde boezemwand. Deze bevindingen helpen ons begrijpen waarom AF stabieler en moeilijker te behandelen wordt in de loop van de tijd. 

Trefwoorden:

boezemfibrilleren, mapping, endo-epicardiale dissociatie

“Transcutaneous electrical nerve stimulation for patients with chronic pain”

“Learning in Urology; the influence of simulators and human factors”

“The dynamics of production in advance; three essays in how pre-made decisions on inventory can influence revenue-maximization and the nature of competition”

“Where the drug meets the road: actual driving, psychomotor performance and roadside drug screening methods in cannabis and ecstasy users”

Rijden onder invloed van drugs kan de rijvaardigheid beïnvloeden. In dit proefschrift is het raakvlak tussen verkeersveiligheid en het gebruik van ecstasy en cannabis onderzocht. THC (actieve stof in cannabis) in pilvorm en de combinatie van slaaptekort met ecstasy bleken de rijvaardigheid negatief te beïnvloeden. De ‘Standardized Field Sobriety Tests’, die in Noord-Amerika langs de weg gebruikt worden om verminderde rijvaardigheid als gevolg van alcohol aan te tonen, bleken niet gevoelig voor deze vorm van THC. Speekseltesten bleken nog niet 100% geschikt om THC betrouwbaar te detecteren, maar zijn de afgelopen jaren sterk verbeterd en lijken een veelbelovende methode om bestuurders te screenen op druggebruik.

Trefwoorden:

drugs, rijvaardigheid, speekseltesten, Standardized Field Sobriety Tests

“Diacylglycerol: an innocent bystander in skeletal muscle insulin resistance?”

Overgewicht gaat gepaard met stapeling van vet in spieren. Dit laatste wordt in verband gebracht met het ontstaan van insulineresistentie, het voorstadium van type 2 diabetes.

In dit proefschrift worden de moleculaire mechanismen van vet-geïnduceerde insuline resistentie bestudeerd, met bijzondere aandacht voor de rol van diacylglycerol in dit proces. Diacylglycerol is een bijproduct van vetstofwisseling dat in de spier gaat stapelen wanneer de balans tussen vet opname en vetverbranding verstoord is. Door middel van verschillende onderzoeksmodellen (voedings-, farmacologische- en genetische interventies) in proefdieren en proefpersonen wordt het vetmetabolisme in de spier gemodificeerd om zo de rol van diacylglycerol in insulineresistentie van de spier te ontrafelen. Een van de conclusies is dat deze niet verklaard kan worden door alleen rekening te houden met de hoeveelheid diacylglycerol die opgeslagen wordt.

Trefwoorden:

overgewicht, insulineresistentie, vetmetabolisme, diacylglycerol

“Economic consequences of public oversight of the audit market”

“Alcohol Consumption in Relation to Cardiovascular Risk and Mortality”

Het is al langer bekend dat er een verband is tussen matig alcoholgebruik en een lager risico op hart- en vaatziekten en een lager totaal sterftecijfer bij gezonde personen, terwijl alcoholmisbruik zonder meer schadelijk is.

Dit proefschrift bevestigt eerdere onderzoeken onder gezonde personen naar dit verband en keek ook naar patiënten met hart- en vaatziekten. Op basis van complexe statistische analyses werd aangetoond dat zowel bij gezonde personen als bij patiënten met hart- en vaatziekten geheelonthouders en zware drinkers het hoogste risico lopen, terwijl lichte tot matige drinkers het laagste risico hebben. Dit verband was vergelijkbaar voor wijn- en bierconsumptie. Er is dus geen aanleiding om alcoholgebruik bij lichte tot matige drinkers te ontmoedigen. Zware drinkers en bingedrinkers moeten juist wel worden aangespoord om bun alcoholconsumptie te verminderen en veranderen.

Trefwoorden:

alcohol, hart- en vaatziekten, risico’s

“Interventional therapy in complex regional pain syndrome type 1: Predicting the outcome”

“Connecting the dots; new perspectives on stress and psychosis”

Psychotische stoornissen, waaronder schizofrenie, behoren tot de meest ontwrichtende en ongrijpbare psychiatrische aandoeningen. Hoewel verondersteld wordt dat stress een belangrijke rol speelt in het ontstaan van psychotische belevingen, wordt lang niet iedereen psychotisch na een stressvolle gebeurtenis.

In dit proefschrift wordt onderzocht waarom de één wel en de ander niet psychotisch reageert op stress – welke mechanismen spelen hierbij een rol? Één van de conclusies is dat de dopamine stressverwerking in de hersenen van mensen met een psychotische kwetsbaarheid defecten vertoont – een gebrek dat deels ‘in de familie zit’, maar anderzijds mogelijk wordt aangewakkerd door herhaalde blootstelling aan ingrijpende, stressvolle gebeurtenissen.

Trefwoorden:

psychotische stoornis, schizofrenie, stress, dopamine

“Human Thermoregulation; A synergy between physiology and mathematical modeling”

Dit promotieonderzoek behandelt de regeling van de lichaamstemperatuur van jonge en oude mensen. Zowel de huiddoorbloeding (regeling en warmteafgifte) als het energiegebruik (warmteproductie) zijn bestudeerd in een koele omgeving. In tegenstelling tot bij jongeren, zakte bij de ouderen de kerntemperatuur. Er was echter geen verschil in de verandering van de huiddoorbloeding. Wel verhoogden de jongeren de warmteproductie, terwijl die bij ouderen juist omlaag ging. Tevens steeg bij ouderen de bloeddruk drie maal zo sterk als bij jongeren. Het nieuw ontwikkelde wiskundige model toont aan dat de daling van de warmteproductie bij ouderen wordt veroorzaakt door afkoeling van het lichaam. In tegenstelling tot jongeren verliezen ouderen de capaciteit om deze daling te compenseren.

Trefwoorden:

lichaamstemperatuur, wiskundige modellen, metabolisme, huiddoorbloeding